DEVAM: 178- KUR'AN'IN
KAÇ GÜNDE HATMEDİLMESİNİN MÜSTEHAB OLDUĞU HAKKINDA BİR BAB
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
بشار.
حَدَّثَنَا مُحَمَّد
بْن جعفر.
حَدَّثَنَا
شعبة. ح وحَدَّثَنَا
أبو بكر بْن
خلاد. حَدَّثَنَا
خالد بْن
الحارث.
حَدَّثَنَا
شعبة، عَن
قتادة، عَن
يزيد بْن
عَبْد اللّه
بْن الشخير،
عَن عَبْد
اللّه بْن
عمرو؛ - أن
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ قال:
((لم يفقه من
قرأ القرآن في
أقل من ثلاث)).
Abdullah bin Amr
(bin el-As) (r.a.)'den; şöyle demiştir :
«Üç geceden daha
az bir sürede Kur'an'ın tamamını okuyan, onu anlamamıştır.»
Diğer tahric:
Tirmizi ve Ebu Davud da bunu benzer lafızlarla rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Ebu Davud'un rivayetindeki metin şöyledir:
''Kur'an'ın tamamını üç günden daha az bir zamanda okuyan onu anlayamaz.''
EI-Menhel
yazarı şöyle der: Yani Kur'an'ın tamamını üç geceden az bir zaman içinde okuyan
kimse manasını anlıyamaz. Çünkü bu takdirde adam hızlı okur ve bütün önemi
Kur'an'ın lafızları tam ve usulüne uygun okumaya verir. Artık manasını
düşünmeye zaman bulamaz.
Hadis,
Kur'an'ın üç geceden daha kısa bir zaman zarfında hatmedilmemesinin
müstahablığına delalet eder.'
Sindi de: 'Üç
geceden daha az bir zaman içinde Kur'an'ın tamamını okuyan bir kimse, Kur'an
okumaktan asıl gaye olan manasını ve hükümlerini anlamak imkanını bulamaz.
Hadis bu durumu haber verir. Hadisin bir beddua olarak buyurulmuş olması da
muhtemeldir. Yani üç geceden az bir zamanda Kur'an'ın tamamını okuyan kimse
onun manasını anlamasın.
Her iki yoruma
göre hadisin zahiri üç geceden kısa bir süre içinde Kur'an'ı hatmetmenin
mekruhluğunu ifade eder. Bu durum umumi değildir. Fazla meşguliyeti olanlar
bundan müstesnadır,' der.
Nevevi de şöyle
der: AbduIIa h'ın ilk hadisi Kur'an'ın hadiste anlatılan mertebelere göre
okunmasının mendubluğuna delalet eder. Artık herkes kendi durumuna göre, acele
etmemek ve usanma endişesini duymayacak şekilde bir mertebesini seçer. Hadis
ibadette iktisad yolunu gösterir ve Kur'an'ı okurken manasını düşünmeye
işarettir. Selef-i Salihin'in günlük okudukları Kur'an miktarı, durumları,
vazifeleri ve anlayışları itibariyle muhtelif idi. Bazıları ayda bir, bir kısmı
yirmi günde, başka bir grup on günde bir hatim indirirdi. Selef'in ekserisi bir
haftada hatmederdi. Üç gecede hatmedenieri de çoktu. Bir günde, hatta bir
gecede hatim indirmeyi itiyad edinenleri de çoktur. Hatta günde Üç hatim
indirenlerin bulunduğu da bize ulaşmıştır. En uygun olanı şudur: Kişi
kendisinin durumunu dikkate alarak devamlı surette yapabileceği miktarı adet
edinmeli ve bunu kaçırmamaya çalışmalıdır. Bu miktarı ne kadar fazla tutarsa
daha iyidir. Fakat genel veya özel çalışma ve hizmetleri bulunanlar, fazla
hizib tuttukları takdirde, diğer hizmetleri aksayacaksa, onlar hizmetlerinin
aksamamasını göz önünde bulundurmak suretiyle günlük hiziblerini
ayarlamalıdırlar.