DEVAM: 181- GECELEYİN
KAÇ REK'AT NAMAZ KILINACAĞI HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْن خلاد
الباهلي. حَدَّثَنَا
معن بْن عيسى.
حَدَّثَنَا
مالك بْن أنس،
عَن مخرمة بْن
سليمان، عَن
كريب، مولى
ابن عباس، عَن
ابن عباس؛ - أخبره
أنه نام عند
ميمونة، زوج
النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ،
وهي خالته.
قال؛ فاضطجعت
في عرض
الوسادة.
واضطجع
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسلَّمْ
وأهله في
طولها. فنام
النَّبِي
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ.
حتى انتصف
الليل، أو قبله
بقليل، أو
بعده بقليل،
استيقظ
النَّبِي صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ.
فجعل يمسح النوم
عَن وجهه
بيده. ثم قرأ
العشر آيات من
آخر سورة آل
عمران. ثم قام
إلى شن معلقة،
فتوضأ منها،
فأحسن وضوءه.
ثم قام يصلي. قال
عَبْد اللّه
بْن عباس:
فقمت فصنعت
مثل ما صنع. ثم
ذهبت فقمت إلى
جنبه. فوضع
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ يده
اليمنى على رأسي.
وأخذ أذني
اليمنى
يفتلها. فصلى
ركعتين. ثم
ركعتين. ثم
ركعتين. ثم
ركعتين. ثم
ركعتين. ثم ركعتين.
ثم أوتر. ثم
اضطجع حتى
جاءه المؤذن.
فصلى ركعتين
خفيفتين. ثم
خرج إلى الصلاة.
(Abdullah) İbn-İ
Abbas (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre kendisi teyzesi olan Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in muhterem eşlerinden Meymune (r.anha)'nın odasında bir gece
yatmış ve şoyle demiştir :
Ben yastığın
genişliği istikametinde uzandım. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ve
eşi, yastığın uzunluğu istikametinde uzandılar. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) uyudu. Gece yarısı veya biraz önce yahut biraz sonra Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) uyandı ve elini yüzüne sürerek uykuyu kaçırdıktan sonra Al-i
İmran suresinin sonundaki on ayeti okudu. Sonra asılı olan bir su kırbasına
doğru giderek ondan güzelce abdest aldı ve namaz kılmaya başladı.
Abdullah bin Abbas (r.a.) demiştir ki:
Ben de kalktım ve
Onun yaptığının mislini (gibisini) yaptım. Sonra gidip Onun (sol) tarafında
namaza durdum. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) sağ elini başıma koydu
ve sağ kulağımı tutup bükmeye başladı. İki rekat namaz kıldı, sonra iki rek'at
kıldı, sonra iki rek'at kıldı, sonra iki rek'at kıldı, sonra iki rek'at kıldı,
sonra iki rek'at kıldı sonra tek rek'at olarak vitir kıldı. Sonra müezzin Ona
gelinceye kadar uzandı. (Müezzin gelince) hafif iki rek'at kılarak sabah
namazına çıktı."
Diğer tahric:
Bu hadisi Malik ve Kütüb-i Sitte sahipleri ile Beyhaki de rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: EI-Menhel yazarı bu hadisin şerhinde şöyle der:
''..Abbas (r.a.), oğlu AbduIlah (r.a.)'ı bir iş için yatsı namazından sonra
Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem)'in yanına göndermişti. AbduIlah (r.a.)
götürdüğü işi Peygamber (s.a.v.)'e intikal ettirince Peygamber (s.a.v.) Ona:
«Oğulcuğum! Bu
gece bizim yanımızda yat" buyurmuş ve kendisi de onun yanında yatmıştır.
Muhammed bin Nasr bunu İbn-i Abbas (r.a.)'dan rivayet etmiştir. Hadiste
Peygamber (s.a.v.)'in okuduğu haber verilen AI-i İmran suresinin sonundaki on ayetinin başlangıcının; فِي
خَلْقِ
السَّمَاوَاتِ
وَالأَرْضِ ayeti
olduğu Muhammed bin Nasr'ın rivayetinde
belirtilmiştir.
Uyku ifadesini
gidermek için Nebi (s.a.v.) elini yüzüne sürmüştür. İbn-i Abbas (r.a.), Nebi
(s.a.v.)'e uymak için O'nun sağında durması gerekirken solunda namaza durduğu
için Peygamber (s.a.v.)'in onu sağ tarafına geçirdiği rivayetlerin çoğunda
belirtilmiştir. Peygamber (s.a.v.) imam'ın sağında durmanın gerekliliğini ihtar
etmek ve Peygamber (s.a.v.)'in namaz kılışına dikkati çekmek içil'\ İbn-i Abbas
(r.a.)'ın kulağını bükmüştür ..
Hadisin
zahirine göre Peygamber (s.a.v.) her iki rek'atın sonunda selam vermiş ve son
rek'atı tek kılmıştır. Kıldığı rek'atların toplamı onüçtür. Müezzin geldikten
sonra iki rek'at sabah sünnetini kılmıştır. Bu da hesaplanınca kıldığı rek'at
sayısı onbeşi bulmuş olur.
Zeyd bin Halid
(r.a.)'ın ve İbn-i Abbas (r.a.)'ın mezkur hadisleri Peygamber (s.a.v.)'in gece namazı
olarak on üç rek'at kıldığına delalet ederler.
HADİSİN FIKIH
YÖNÜ :
1- Gece
namazını onüç rek'at, olarak kılmak müstehabtır.
2- Her iki
rek'at'ın sonunda selam vermek müstehabtır.
3- Vitir namazı
tek bir rek'at olarak kılınabilir.
4- Gece namazından
sonra sağ yanı üzerinde uzanmak müstehabtır.
5- Sabah
sünnetini hafif tutmak müstehabtır.
6- Abdest
almadan ezbere Kur'an okumak ciÜzdir.
7- Uykudan
uyanınca elleri yüze sürmek müstehabtır.
8- Vitir
namazını gecenin son kısmına bırakmak müstehabtır. Tabi bu hüküm uyanacağına
güvenenlere mahsustur.
9- Namaz
vaktini bildirmek için müezzin tutmak müstehabtır.
10- Namaz için
ikamet edilecegi zaman'ın müezzin tarafından imam'a bildirilmesi meşrudur.
11- Sabah
sünnetini evde kılmak müstehabtır.