198- CUM'A NAMAZI
KILINAN MESCİDLlE NAMAZ KILMA (NIN FAZİLETİ) HAKKINDA GELEN HADİS BABI
حَدَّثَنَا
هِشَامُ بْنُ
عَمَّارٍ.
حَدَّثَنَا
أبو الخطاب
الدمشقي.
حَدَّثَنَا
رزيق أبو
عَبْد اللّه
الألهاني،
عَن أَنَس بْن
مَالِك؛ قال:
-
قال رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
((صلاة الرجل
في بيته بصلاة،
وصلاته في
مسجد القبائل
بخمس وعشرين
صلاة، وصلاته
في المسجد
الذي يجمع فيه
بخمسمائة صلاة.
وصلاته في
المسجد
الأقصى
بخمسين ألف
صلاة. وصلاته
في مسجدي بخمسين
ألف صلاة.
وصلاته في
المسجد
الحرام بمائة
ألف صلاة)).
فِي
الزَوائِد:
إسناده ضعيف.
لأن أبا
الخطاب الدمشقي
لا يعرف حاله.
وزريق فيه
مقال. حكى عَن أبي
زرعة أنه قال:
لا بأس به.
وذكره ابن
حبان في الثقات
وفي الضعفاء،
وقال: ينفرد
بالأشياء. لا
يشبه حديث
الأثبات. لا
يجوز الحتجاج
به إلا عند
الوفاق.
Enes bin Malik
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu demiştir:
«Adam'ın kendi
evinde kıldığı namaz, bir namaz olarak hesaplanır. Kabileler (mahalleller)
mescidinde kıldığı namaz yirmibeş namaz'a bedeldir. İçinde Cum'a namazı kılınan
mescidde kıldığı namaz beşyüz namaz'a bedeldir. Mescid-i Aksa da kıldığı namaz
elli bin namaz'a denk olur. Mescid-i Haram da kıldığı namaz yüz bin namaz'a tekabul eder.»
Nbt: Zevaid'de
şöyle denilmiştir. Bunun senedi zayıftır. Çünkü Ebu'l-Hattab-i Dimeşki'nin hali
bilinmiyor. Züreyk aleyhinde konuşulmuştur. Ebu Zür'a'dan hikaye edildiğine
göre kendisi: Züreyk'in rivayetinde bir beis yok, demiştir. İbn-i Hibban da onu
hem sikalar hem de zayıflar arasında zikrederek: Tek başına bazı şeyler rivayet
eder. Sikaların hadislerine benzemezler. Sika zatların hadislerine uygun
olmadıkça onun rivayetiyle delil gösterilmez, demıştir.
AÇIKLAMA: Bu hadis Zevaid türündendir. Buna göre Cuma namazı
kılınmayan mescidlerde kılınan farz namaz evde kılınan namazdan yirmibeş derece
üstündür. Cuma namazı kılınan camilerde kılınan bir farz namaz evde kılınan
farz namazdan beşyüz derece üstündür. Varid olan sahih hadislere göre Cuma
namazı kılınan camiler ile kılınmayan mescidler arasında bir fark kaydı
olmaksızın buralarda kılınan bir farz namaz evde kılınan namazdan yirmibeş
derece üstündür. EI-Menhel yazarı; Bu hadis ile diğer hadislerin arasını bulmak
şöyle demekle mümkündür.
Cemaatla kılınan
bir farzın tek başına kılınan namazdan yirmibeş derece üstünlüğüne dair
hadisler, ilk zamanlara ait idi. Sonra, Cuma namazı kılınan meseidIerdeki
namazın sevabı beşyüz dereceye çıkarıldı. Mescid-i Aksa ve Mescid-i Nebevi'de
kılınan namazın sevabı hakkında da aynı şekilde uzlaştırıcı yorum yapılabilir,
diyerek bunu açıklar.
Her ibadetin en
az on kat arttırıldığına dair hadisin hükmü umumidir. Evde kılınan namaz da
bunun hükmüne dahildir. Namazların farklı dereceleri bu hadiste ifade edilirken
mezkur hadis hükmü mahfuz tutulmakla beraber belirtilmemiştir.