DEVAM: 47- KABİRLERİN
ZİYARETİ HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
يونس بْن
عَبْدُ
الأعلى.
حَدَّثَنَا
ابن وهب.
أَنْبَأَنَا
ابن جريج، عَن
أيوب ابن
هانئ، عَن
مسروق بْن
الأجدع، عَن
ابن مسعود؛
- أن رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسلَّمْ
قال: ((كنت
نهيتكم عَن
زيارة
القبور،
فزوروها.
فإنها تزهد في
الدنيا،
وتذكر الآخرة)).
فِي
الزَوائِد:
إسناده حسن.
وأيوب بْن
هانئ، قال ابن
معين: ضعيف.
وقال ابن
حاتم: صالح.
وذكره ابن
حبان في
الثقات.
İbn-i Mes'ud
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu demiştir.
«Ben sizleri
kabirleri ziyaret etmekten men etmiştim. Bundan sonra kabirleri ziyaret ediniz.
Çünkü şüphesiz kabirlerin ziyareti, dünyayı küçümsetir ve ahireti hatırlatır. »
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bunun isnadı hasendir. İbn-i Main, buradaki ravi Eyyub bin
Hani'yi zayıf görmüş; İbn-i Hatim ise işe yarar görmüştür. Ve İbn-i Hibban onu
sikalar arasında zikretmiştir.
AÇIKLAMA: Ebu Hureyre (r.a.)'ın hadisi daha uzun olarak ve
aynı senedie bundan sonra -gelecek olan babta 1572 numara ile gelecektir.
Buradaki metinde bulunan ahil'd kelimesi yerine orada mevt (= ölüm) kelimesi
bulunur ki; manalan birbirine yakındır. Hadisle ilgili gerekli izah orada
yapılacaktır.
Aişe (r.a.) ve
İbn-i Mes'ud (r.a.)'ın hadisleri ise Zevaid türündendirIer. İbn-i Mes'ud
(r.a.)'ın hadisinin bir benzerini Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, İbn-i Hibban,
Hakim ve Beyhaki, Büreyde (r.a.)'den merfu' olarak rivayet etmişlerdir.
Ebu Davud'un
Büreyde (r.a.)'den olan rivayeti mealen şöyledir: «Ben sizi kabirlerin
ziyaretinden men etmiştim. Bundan sonra kabirleri ziyaret ediniz. Çünkü onların
ziyaretinde tezkire (= nasihat, ölümü hatırlamak ve kabir halkından ibret
almak) vardır.»
Hadisler, kabir
ziyaretinin ilk zamanlarda yasak olduğuna delalet ediyorlar. Yasaklama sebebi
hakkında el-Menhel yazarı şöyle der:
İlk zamanlarda
halk, cahiliyyet devrine yakın olduğu için, cahiliyyet devrindeki
alışkanlıkların eseri olarak mezarlıkta uygunsuz konuşma yapmaları endişesiyle
bu yasak konulmuş olabilir. İslam kaideleri yerleşip, halk şer'i hükümlere
intibak edince ve İslami adaba alışılınca bu endişe kalkmış ve kabir ziyareti
meşru kılınmıştır. Nitekim Nesai'nin rivayetinde Resulullah (s.a.v.) mealen
şöyle buyurmuştur. " .. Artık kim kabirleri ziyaret etmek isterse ziyaret
etsin. Ve sakın kötü laf etmeyiniz.»
Hadisteki
"Kabirleri ziyaret ediniz.'' emri, cumhura göre mendupluk içindir. Fakat
Aişe (r.anha)'nın hadisinin zahirine göre kabir ziyaretine ruhsat vermiştir
Yani ziyaret etmek caizdir.
İbn-i Mes'ud
(r.a.)'ın hadisinin son kısmında kabirleri ziyaret etmenin faydalarına işaret
edilmiş, O da dünya hırsının ve aşırı bağlılığın kırılması ile ahiretin
hatırlanmasıdır.
Bu hadislerden
çıkarılan netice; Kabir ziyaretinin meşruluğu ve buna teşviktir. Alimler, kabir
ziyaretinin erkekler için sünnet olduğunda ittifak etmişlerdir Kadınların
ziyaretiyle ilgili şer'i hüküm ise bundan sonra gelecek ikinci babtaki hadisler
bahsinde anlatılacaktır.