DEVAM: 52- YANAKLARI
DÖVMEK VE YAKALARI YIRTMAK'TAN NEHİY HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
أحمد بْن
عثمان بْن
حكيم الأودي. حَدَّثَنَا
جعفر بْن عون،
عَن أبي
العميس؛
-
قَالَ: سمعت
أبا صخرة يذكر
عَن عَبْدُ
الرحمن بْن
يزيد، وأبي
بردة. قالا:
لما ثقل أبو
موسى أقبلت
امرأته أم
عَبْد اللّه
تصيح برنة.
فأفاق، فقال
لها: أو ما علمت
أني برئ ممن
برئ منه
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ؟
وكان يحدثها
أن رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسلَّمْ
قال: ((أنا برئ
ممن حلق وسلق
وخرق)).
Abdurrahman bin
Yezid ve Ebu Bürde (r.anhuma)'dan şöyle demişlerdir: Ebu Musa (el-Eş'ari
r.a.)'ın hastalığı şiddetlenince hanımı Ümmü Abdillah (bint-i ebi Devme r.anha)
ona yönelip, yüksek sesle ağlamaya başladı. (baygın olan Ebu Musa r.a.) biraz
sonra ayıldı. Ve hanımına:
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in uzak olduğu kimsden benim (de) uzak olduğumu
bilmedin mi? dedi. Kendisi hanımına Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
şu hadisini daha önceden anlatırdı:
«Ben, Musibet
zamanında saçını yolan, yüksek sesle ağlayan ve elbisesini yırtan kadınlardan
uzağım.»
Diğer tahric:
Buhari ve Müslim de bunu rivayet etmişlerdir. Ebu Davud ve Nesai de bunun
benzerini rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Ebu Musa (r.a.)'ın hanımı Ümmü Abdullah
(r.anha)'nın, Ebu Devme'nin kızı olduğu, Nesai'nin süneninde belirtilmiştir.
Ömer bin Şebbe ise Basra tarihinde Ebu Musa (r.a.)'ın hanımının isminin Safiyye
olduğunu, Ebu Musa (r.a.)'ın oğlu Ebu Burde'nin annesi olduğunu ve bu hastalık
olayının Ebu Musa (r.a.) Basra'da vali iken vuku' bulduğunu bildirmiştir.
Nevevi
Aşağıdaki cahiliyyet devri adetleri, sahabilerin ittifakıyla haram sayılmıştır:
1- Nüdbe:
Ölünün iyiliklerini sayarak ağlamak.
2- Niyahat:
Yüksek sesle ağlamak.
3- Darb-i Had:
Yanaklarını, yüzünü, başını, dizlerini dövmek.
4- Şakk-ı Ceyb:
Yaka ve elbiselerini yırtmak.
5- Hamş-ı Vech:
Yüzünü tırmalamak, yüz derisini yırtmak.
6- Veyl ve
Sübur duası: Azab ve helak ile dua etmek, demiştir.
El-Fetih
yazarı: Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem)'in:
(''Ben ...
uzağım.'' diye terceme ettiğimiz) «Beriyim» ifadesinin asıl manası: Ayrıyım,
demektir. Çünkü Beraatın asıl manası, bir şeyden ayrılmaktır. Bana öyle geliyor
ki, Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) böyle yapan kimsenin, onun şefaatına
dahil olmayacağı gibi bir manayla tehdit etmiştir, demiştir.
Bazı
rivayetlerde kadına ait ifadeler kullanıldığı için terceme ederken böyle
hareket eden kadınlar dedim. Aslında gerek müellifin rivayetindeki ve gerekse
Ebu Davud ile Nesai'nin rivayetlerindeki ifadeler umumidir. Bu ifadeler, kadını
ve erkeği kapsar. Bu tür hareketler ekseriyetle kadınlarda görüldüğü için bazı
rivayetlerde "Kadın'' ifadesi kullanılmıştır Yasaklık bakımından hadisin
hükmü erkekleri de kapsar.