61- GURBETTE ÖLEN KİMSE
HAKKINDA GELEN (HADİSLER) BABI
حَدَّثَنَا
جميل بْن
الحسن. قَالَ:
حَدَّثَنَا
أبو المنذر
الهذيل بْن
الحكم.
حَدَّثَنَا عَبْدُ
العزيز ابن
أبي رواد، عَن
عكرمة، عَن ابن
عباس؛ قَالَ:
-
قال رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ:
((موت غربة
شهادة)).
فِي
الزَوائِد:
هذا إسناد فيه
الهذيل بْن
الحكم، قال
فيه البخاري:
منكر الحديث.
وقال ابن عدي:
لا يقيم
الحديث. وقال
ابن حبان:
منكر الحديث
جداً. وقال
ابن معين: هذا
الحديث منكر
ليس بشيء. وقد
كتبت عَن
الهذيل ولم
يكن به بأس.
İbn-i Abbas
(r.a.)'den rivayet'e göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu demiştir: «Gurbette ölün şehidliktir.»
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bu isnadda el-Hüzeyl bin el-Hakem bulunur. Buhari Onun
hadisinin münker olduğunu, İbn-i Adiyy Onun hadisinin doğru olmadığını. İbn-i
Hibban da Onun hadisini cidden münker olduğunu söylemişlerdir. İbn-i Main de:
Bu hadis münker olup bir şey değildir. Ben el-Hüzeyl'den hadis yazmışımdır.
Onun hadisinde beis yoktur, demiştir.
AÇIKLAMA: Zevaid türünden olan bu hadisi Darekutni, İbn-i
Ömer (r.a.)'den rivayet etmiştir. Oradaki rivayetin senedinde el-Huzeyl
Abdülaziz'den, Oda Nafi'den. O da İbn-i Ömer (r.a.)'den rivayet etmiştir.
قال السندي:
قال السيوطي:
أورد ابن
الجوزي هذا
الحديث في
الموضوعات من
وجه آخر عَن
عَبْدُ العزيز،
ولم يصب في
ذلك. وقد سقطت
له طرقا كثيرة
في اللآلئ
المصنوعة. قال
الحافظ ابن
حجر في
الترجيح:
إسناد ابن
ماجة ضعيف لأن
الهذيل منكر
الحديث. وذكر
الدارقطني في
العلل الخلاف
فيه على
الهذيل، وصح
قول من قال:
عَن الهذيل عَن
عَبْدُ
العزيز عَن
نافع عَن ابن
عمر.
Sindi şöyle
demiştir. Suyuti: İbnü'l-Cevzi bu hadisi başka bir yoldan Abdülaziz'den
rivayetle mevdu' hadisler arasında zikretmiş ise de bunda isabet etmemiştir.
Ben, el-Leali'l-Mashia'da bu hadis için çok tarik sevketmişimdir, demiştir.
El-Hafız İbn-i Hacer'de et-Tercih'te: İbn-i Mace'nin senedi zayıftır. Çünkü
el-Huzeyl'in hadisi münkerdir, demiştir. Darekutni'de el-ilel'de el-Huzeyl'den
dolayı seneddeki ihtilafı zikretmiş ve el-Huzeyl'in Abdülaziz aracılığıyla
Nafi'den ve Nafi'in de İbn-i Ömer (r.a.)'den olan senedin sahih olduğunu
anlatmıştır.
Hadis: Gurbet
diyarında ölen bir mu'minin ahiret sevabı açısından şehid olduğuna delalet.
ediyor