63- ÖLÜNÜN KEMİKLERİNİ
KIRMAKTAN NEHİY HAKKINDA BİR BAB
حَدَّثَنَا
هِشَامُ بْنُ
عَمَّارٍ.
قَالَ: حَدَّثَنَا
عَبْدُ
العزيز بْن
مُحَمَّد بْن مُحَمَّد
الداروردي.
قَالَ:
حَدَّثَنَا
سعد بْن سعيد،
عَن عمرة، عَن
عائشة؛ قالت:
-
قال رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ:
((كسر عظم
الميت ككسره
حياً)).
Aişe (r.anha)'dan
rivayet edildiğine göre Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu
demiştir. «Ölünün kemiğini kırmak diri iken kemiğini kırmak gibidir »
Diğer tahric:
Ahmed, Ebu Davud ve Beyhaki de bunu rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: EI-Menhel yazarı, bu hadisin izahında şöyle der:
Hadisten maksad; kişinin hayatta iken eziyet duyduğu şeylerden ölü iken de
eziyet duyduğunu beyan etmektir. Şu halde diri iken ona ihanet edilmediği gibi,
ölü iken de ihanet edemez. Nitekim İbn-i Ebi Şeybe'nin tahriç ettiğine göre
İbn-i Mes'ud (r.a.): "Mu'mine ölü iken eziyet etmek hayatta iken eziyet
etmek gibidir" demiştir. İbn-i Hacer de: Bu duruma göre dirinin lezzet
duyduğu şeylerden ölü de lezzet duyar, demiştir.
Hadisten
maksad, dirinin kemiğini kırmak haram olduğu gibi ölünün kemiğini kırmak da
haramdır.
Suyuti, Ebu
Davud'un haşiyesinde bu hadisin sebebini şöyle zikreder: Cabir (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre şöyle demiştir: "Biz Resulullah (s.a.v.) ile
beraber, bir cenazeye çıktık. Nebi (s.a.v.) kabrin kenarında oturdu. Biz de
beraberinde oturduk. Mezar kazıcısı toprak altından bir bacak veya kol kemiğini
çıkardı. Onu kırmak istedi. Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
«Onu kırma!
Senin onu ölü iken kırman, onu diri iken kırman gibidir. Lakin onu kabrin
kenarında toprağa göm.» buyurdu."
HADİSİN FIKIH
YÖNÜ :
1- Kabir
kazıcısı kazarken çıkacak ölülerin kemiklerini korumalı, kırmamalı ve toprağa
gömmelidir. Ehl-i kitabın kemikleri de bu hükme tabidir.
2- İnsana diri
iken de, ölü iken de saygı gösterilmelidir.
3- Dirinin
eziyet duyduğu şeylerden ölü de eziyet duyar.