9- İKİ BAYRAM AYLARI
HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
حميد بْن
مسعدة.
حَدَّثَنَا
يزيد بْن
زريع.
حَدَّثَنَا
خالد الحذاء،
عَن عَبْدُ
الرحمن ابن
أبي بكرة، عَن
أبيه،
-
عَن النَّبِي
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
قال: ((شهرا عيد
لا ينقضيان:
رمضان وذو
الحجة)).
Ebu, Bekrete
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu, demiştir: «İki bayram ayları (olan) Ramazan ve Zi'l-hicce noksan
olmazlar.»
Diğer tahric: Buharî,
Savm; Müslim, Sıyam Ebu Davud savm; Tirmizi savm; Ahmed V, 38 de tahric etti.
AÇIKLAMA: Buhari, Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, Tahavi ve
Ahmed de bunu rivayet etmişlerdir. Bazı rivayetlerde manayı etkilemiyen az
lafız farkı vardır.
Bu hadis,
müteaddit şekillerde yorumlanmıştır. EI-Menhel yazarı bu konuda şöyle der:
Yani Ramazan ve
Zilhicce ayları otuzar gün değil yirmidokuz gün çekmekle sayıca noksan olsalar
bile sevap ve ecir bakımından noksan olmazlar, tamdırlar.
Bazılarına göre
hadisten maksad, Zilhicce ayının ilk on gününde yapılan ibadetlerin faziletini
ve sevap yönünden Ramazan ayından eksik olmadığını açıklamaktır.
Diğer bir kavle
göre hadisin manası şudur: Bir yıl içinde Ramazan ayı ile Zilhicce ayının her
ikisi yirmidokuz gün olmaz. Birisi yirmidokuz gün çekerse, diğeri otuz gün
olur, ama bu daimi değildir. Ekseriyetle böyle olur. Bazen de her ikisi
yirmidokuzar gün çeker. Zilhicce ayında Kurban bayramı bulunduğu için Ona
bayram ayı demek tabiidir. Ramazan bayramı Ramazan ayında değildir. Bilindiği
gibi Şevval ayındadır. Lakin Ramazan ayının bitiminde olduğu için Ramazan ayına
bayram ayı denilmiştir.
Bu ayların
birisinde oruç, diğerinde hac ibiadeti bulunduğu için, hadis bu ayların
faziletini belirtmiştir. Maksad, diğer aylarda yapılan ibadetlerin sevabının
noksan olacağı değildir. Asıl maksad, Ramazan ayı yirmidokuz gün olsa bile hakkında
varid olan faziletlerin ve hükümlerin sevabı tam olarak hasıl olur. Keza hac
mevsiminde Arafat dağındaki Vakfe (= Durmak) işi Zilhicce ayının dokuzuncu
gününe veya başka gününe tesadüf etsin hac fazileti ve hükümlerinin sevabı
noksan olmaz. Tabii hilali gözetlemekte kusur ve ihmal olmaması şarttır. Gerek
Ramazan ayının başlangıcı ve gerekse Zilhicce ayının başlangıcı hususunda bir
yanılma vuku bulduğu takdirde tutulacak Ramazan orucu veya yapılacak hac
ibadeti ve Arafat'taki vakfeden hasıl olacak sevabın noksanlığı şüphesi
kalplere gelebilir. Hadisten maksad, bu şüpheyi gidermektir. Yanılgı subut
bulmadıkça yapılan ibadet sahihtir. Keza hacıların Zilhicce'nin dokuzuncu günü
değil, onuncu günü Arafat'ta durdukları bilahere anlaşılsa bile yapılan hac sahihtir.
Ama sekizinci gün durdukları anlaşılsa ve dokuzuncu gün Arafat'a çıkmaları
imkanı var iken sekizinci gün yapılan vakfe kifayet etmez. Ertesi gün vakfeyi
iade etmeleri gerekir. İade etmezlerse haccı kaçırmış sayılırlar.
BU HADİS’İN MÜSLİM RİVAYETİ VE İZAH İÇİN BURAYA TIKLAYIN
BU HADİS’İN EBU DAVUD RİVAYETİ VE İZAH İÇİN BURAYA
TIKLAYIN