38- CUMARTESİ GÜNÜ
ORUCU HAKKINDA GELEN HADİS BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
عيسى بْن
يونس، عَن ثور
بْن يزيد عَن
خالد بْن
معدان، عَن
عَبْد اللّه
بْن بسر؛
قَالَ: - قال
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ: ((لا
تصوموا يوم
السبت إلا
فيما افترض
اللَّهُ
عليكم. فإن لم
يجد أحدكم إلا
عود عنب، أو
لحاء شجرة،
فليمصه)).
حَدَّثَنَا
حميد بْن
مسعدة.
حَدَّثَنَا
سُفْيَان بْن
حبيب، عَن ثور
بْن يزيد، عَن
خالد بْن
معدان عَن
عَبْد اللّه
بْن بسر، عَن
أخته؛ قالت:
قال رَسُول اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ:. فذكر
نحوه.
فِي
الزَوائِد:
رواه ابن حبان
في صحيحه. قال السندي:
يريد،
فالحديث
صَحِيْح.
والمتن موجود
في أبي داود
وغيره بإسناد
آخر.
Abdullah bin Büsr
(r.a.)'dan rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: «Üzerinize farz olan oruç müstesna. Cumartesi günü
oruç tutmayınız. Eğer her hangi biriniz (o gün) bir üzüm çubuğu veya bir ağaç
kabuğundan başka (yiyecek veya içecek) bir şey bulamazsa, onu emsin.»
Humeyd bin
Mes'ade ... senediyle Abdullah bin Büsr'ün kardeşi (es-Samma') (r.a.)'den
rivayetle tahdis ettiğine göre Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu, diyerek bu hadisin mislini anlatmıştır.
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: İbn-i Hibban kendi sahihinde bunu rivayet etmiştir.
Sindi: Yani bu
hadis sahihtir. Hadis metni, Ebu Davud ve başka yerde diğer bir senedIe
mevcuddur, demiştir.
AÇIKLAMA: Zevaid'in notuna göre bu hadis Zevaid türündendir.
Halbuki müellifin ikinci senedinin aynısı ile bir kelime hariç aynı metinle Ebu
Davud Ahmed, Nesai ve el-Hakim tarafından rivayet. edilmiştir.
Hadis, Ramazan,
adak ve kefaret gibi farz oruçlar müstesna, Cumartesi günü oruç tutmanın
yasaklığına delalet ediyor. Lakin, Nesai, Beyhaki, Hakim ve İbn-i Hibban'ın
Kureyb (r. anh)'den rivayet. ettiklerine göre ashab'tan bir cemaat., Kureyb
(r.anh)'i Peygamber (s.a.v.)'in hanımlarından Ümmü Seleme (r.anha)'ya
göndererek Peygamber (s.a.v.)'in en çok hangi günlerde oruç tuttuğunu
sordurmuşlar; Ümmü Seleme (r.anha) da: Cumartesi ve Pazar günleri diye cevap
vermiştir. Bunun üzerine o cemaat, bu cevapla tatmin olmamış gibi topluca Ümmü
Seleme (r.anha)'ya gidip tekrar sormuşlar ve aynı cevabı almışlardır. Ümmü
Seleme (r.anha) bu arada Peygamber (s.a.v.)'in: "Cumartesi ve Pazar
günleri, müşriklerin bayram günleridir. Ben onlara muhalefet etmek isterim''
buyurduğunu söylemiştir.
Bu hadis ile
Ümmü Seleme (r.anha)'nın hadisi arasında muhalefet yoktur. Çünkü bu hadis,
yalnız Cumartesi günü oruç tutmanın yasaklığı manasına yorumlanır. Cuma günü
veya Pazar günüyle birlikte Cumartesi günü oruç tutulursa caizdir.
Hanefi, Şafii
ve Hanbeli alimleri, yalnız Cumartesi günü oruç tutmayı mekruh saymışlardır.
Fakat Malik ve bir cemaat bunu mekruh saymışlar ve bu hadisin mensuh olduğunu
söylemişlerdir. Fakat mensuh olduğuna dair bir delil yoktur.
EBU DAVUD RİVAYETİ VE İZAH İÇİN BURAYA
TIKLAYIN