33- EHL-İ KİTABIN
BİRBİRLERİ ALEYHİNDE ŞAHİDLİK ETMELERİ BABI
حدَثنا
مُحَمَّد
بْنُ طَرِيفٍ.
ثنا أَبُو خَالِد
الأَحْمَرُ،
عَنْ
مُجَالِدٍ،
عَنْ عَامِرٍ،
عَنْ جَابشرِ
ابْنِ عَبْدَ
اللّهِ؛ أَنَّ
رَسُولُ
اللهِ
أَجَازَ
شَهَادَةَ
أَهْلِ الكِتَاب،
بَعْضِهِمْ
عَلَى بَعْضٍ.
في الزوائد:
في إسناده
مجالد بي
سعيد، وهو ضعيف.
Câbir bin
Abdillah (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) Kitab ehlinin birbirleri aleyhinde şâhidlik etmelerini caiz kılmıştır.
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir: Bunun senedinde bulunan Mücalid bin Said zayıftır.
AÇIKLAMA: Notta belirtildiği gibi bu hadis Zevaid türündendir. Bu hadise göre Ehl-i
Kitab'ın yani hınstiyan ve yahudilerin birbirleri aleyhinde şahidlik etmeleri
caizdir. Yani ettikleri şahidlik geçerlidir.
Sünen-i Ebu
Davud'un şahidlik bölümünün "Yolculuk halinde yapılan vasiyet hakkında
zımmilerin şahidliği" babında rivayet olunan Ebu Musa el-Eş•ari (r.a.)'ın
bir hadisinin şerhinde Avnü'l-Mabud yazarının naklen beyanına göre Hattabi
şöyle demiştir: .. Malik ve Şafii: Zimmi yani ehl-i Kitab'ın gerek bir müslüman
aleyhinde ve gerekse bir kafir aleyhinde herhangi bir konuda şahidlik etmesi
caiz değildir, demişlerdir.
Rey ehline göre
zimmilerin birbirleri aleyhinde şahidlik etmeleri caizdir. Bütün kafirler bir
millet sayılır. Yani bunların inandıkları kitabıarın ve dinlerin ayrı olması
neticeyi değiştirmez. Bu itibarla bir hıristiyanın bir yahudi aleyhinde veya
bir yahudinin bir hıristiyan aleyhinde verdiği şahidlik kabul olunur. (Fakat
bir zimminin bir müslüman aleyhinde şahidlik etmesi caiz değildir.)
Ahmed bin
Hanbel'e göre zimmilerin birbirleri aleyhinde şahidlik etmeleri caiz değildir.
Keza bunların. bir müslüman aleyhinde şahidlik etmeleri de caiz değildir. Ancak
yolculuk halinde bir müslüman vasiyet ederken müslüman şahid bulamadığı
takdirde vasiyeti için tuttuğu zimmilerin şahidliği zaruret nedeni ile geçerli
sayılır.
Şabi, İbn-i Ebi
Leyla, İshak bin Rahuyye ve Zühri'ye göre yahudinin yahudi aleyhinde şahidlik
etmesi caizdir, fakat hırıstiyan veya mecusi aleyhindeki şahidliği caiz
değildir. Çünkü bunların her birisi ayrı bir millet yani din mensubu sayılır.
Bir din mensubunun başka bir din mensubu aleyhinde şahidlik etmesi caiz değildir.