14- HURMA AĞAÇLARI VE
ÜZÜM DAĞLARI (MUSAKAT) MUAMELESİ BABI
Bu babtaki hadislerin
tercemesine geçmeden önce Müsakat'ın tarifini yapalım. Çünkü bu babtaki hadisler
Musakat'ın meşruluğu hakkındadır.
Musakat kelimesi Sakiy
kelimesinden alınmadır. Sakiy kelimesinin lügat manası sulamaktır. Musakat
fıkıh ıstılahında şuna denilir: Hurma ağaçları ve üzüm asmaları sahibi bunu bir
adama teslim eder. Adam bunların sulama. islah ve her türlü bakım işlerini
görür. Elde edilen meyvalar pazarlığa göre aralarında taksim edilir. Bu işleme
ait yapılan akid Musakat'dır. Musakaı'ın hükmü ve hangi ağaçlar için
yapılabileceği konusundaki ilmi görüşler hadislerin izahı bölümünde
verilecektir. Ekinler hakkında yapılan benzeri işleme Müzaraa, Muhabere ve
Muhakale ismi verildiği bundan önce geçen bablarda anlatılmıştı. Şu halde bahçe
sahibi ile bahçıvan. arasında yapılan ortaklık akdine Müsakat denilir. Tarla
sahibi ile tarlayı ekip biçen ziraatçı arasında akdedilen ortaklığa Müzaraa,
Muhabere ve Muhakale veya HakI ismi verilir .
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الصَّبَّاح
وَسَهْلٍ وَ
إِسْحاقُ
بْنُ
مَنْصُورٍ.
قَالوا: ثنا يَحْيَى
بْنُ سَعِيدٍ
الْقَطَّانُ،
عَنْ عُبَيْدِ
اللهِ بْنِ
عُمَرَ، عَنْ
نَافِعٍ،
عَنِ ابْنِ
عُمَرَ ؛
أَنَّ رِسُولَ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم عَامَلَ
أَهْلَ خَيْبرَ
بِالشَّطْرِ
مِمَّا
يَخْرُجُ
مِنْ ثَمَرٍ
أَوْ زَرَعٍ.
(Abdullah) bin
Ömer (r.a.)'dan; Şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
(Hayber arazisinden) çıkan meyvadan ve ekinden yarısı Hayber halkına âît olmak
üzere onlarla (müsâkat ve müzâraa) muamelesini yaptı.
AÇIKLAMA: 2469