SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar Konular Numaralar

KİTABU’D-DİYAT

<< 2618 >>

DEVAM: 1- BİR MÜSLÜMANI ZULMEN ÖLDÜRMENİN AĞIR VEBAL OLDUĞUNU BEYAN EDEN HADİSLER BABI

 

حدّثنا مُحَمَّد بْنُ عَبْد اللهِ بْنِ نُمَيْرٍ. ثنا وَكِيعٌ, ثنا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبِي خَالِدٍ، عَنْ عَبْد الَّرَحْمَنُ بْنِ عَائِذٍ، عَنْ عٌُْبَةَ بْنِ عَامِرٍ الجُهَنِيِّ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه وسلم: ((مَنْ لَقِيَ اللهَ لاَيُشْرِكُ بِهِ شَيئاً، لَمْ يَتَنَدَّ بِدَمٍ حَرَامٍ، دَخَلَ الجنَّةَ)).

 

في الزوائد: إسناده صحيح. إن كان عَبْد الَّرَحْمَنُ بْنِ عائذالأزدي سمع من عقبة بْنِ عامر. فقد قيل: إن روايته عنه مرسلة.}

 

Ukbe bin Âmir ei-Cühenî (r.a.)'den rivayeti edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir: «Kim Allah'a ortak koşmayarak ve haram bir kana bulaşmamış olarak O'na kavuşursa (Yâni bu durumda ölürse) cennete girecektir.»

 

Not: Zevaid'de şöyle denilmiştir: Ravi Abdurrahman bin Aiz el-Ezdi, Ukbe bin Amir (r.a.)'den hadis işitmiş ise bu hadisin senedi sahihtir. Çünkü Abdurrahman'm Ukbe'den olan rivayetinin mürselolduğu söylenmiştir.

 

AÇIKLAMA:     Müellifimizin Abdillah bin Mes'ud (r.a.)'den rivayet ettiği ilk ve üçüncü hadis metni aynidir, senedleri muhteliftir. Bu hadis Kütüb-i Sirte'nin hepsinde rivayet olunmuştur.

Bu hadis adam öldürmenin ağır günah olduğunu ifade eder.

 

Çünkü kıyamet günü ilk hükme bağlanacak SllGun adam öldürme suçu olduğu ifade edilmektedir. Ebu Hüreyre (r.a.)'den gelen bir hadiste ise kıyamet günü kulun ilk görülecek hesabının namaza ait olacağı bildirilmektedir. İki hadis arasında çelişki yoktur. Çünkü adam öldürme suçu kul hakkına aittir. Namaz kılmama suçu ise Allah hakkıdır. Şu halde kul haklan arasında en büyük günah insanın canına kıymaktır. Allah haklarının en önemlisi de beş vakit namazdır.

 

Bu babın ikinci hadisini Buhari ve Müslim de rivayet etmişlerdir.

Bu hadis, yer yüzünde işlenen bütün cinayetlerin günahında Adem (a.s.)'ın ilk oğlunun bir payının bulunduğunu ifade eder. Adem (a.s.)'ın oğlunun kendi kardeşini çekemeyerek öldürmesi olayı Maide süresinin 27 ila 3l'inci ayetlerinde beyan buyurulmaktadır. Bazı rivayetıere göre Adem Peygamber'in katil olan oğlunun ismi Kabil ve maktül olan oğlunun ismi de Habil'dir. Bu ayetlerin meali şöyledir: "Ya Muhammed! Kureyş müşriklerine Adem'in iki oğlunun olayını iyiçe anlat: ikisi birer kurban sunmuşlardı. Birinin (Habil'in) kurbam kabul edilmiş, diğerininki edilmemişti. Kurbanı kabul olunmayan (Kabil), "And olsun seni öldüreçeğim" deyinçe, diğeri: "Allah ançak takva sahibi olanların kurbanını kabul eder. Eğer beni öldürmek üzere elini bana uzatırsan, ben seni öldürmek için elimi uzatıcı değilim. Çünkü ben, alemlerin Rabbi olan Allah'tan korkanm. Ben, hem benim (kan) günahıınla hem de senin (geçmişteki) günahınla dönüp cehennemliklerden olmanı isterim. Zalimlerin cezası budur, demişti. Bunun üzerine (Kabil), kardeşini öldürmek husüsunda nefsine uydu ve onu öldürerek hüsrana uğrayanlardan oldu. Sonra Allah, kardeşinin ölüsünü nasıl gömeceğini ona göstermek üzere yeri eşeleyen bir karga gönderdi. (Kabil karganın bu hareketini görünce); Bana yazıklar olsun kardeşimin ölüsünü gömmek için şu karga kadar olmaktan aciz kaldım. dedi ve ettiğine pişman olanlardan oldu."

 

Yukarda mealleri bulunan ayetlerin izahı için tefsir kitabIarına müracaat edilmelidir.

Yeryüzünde işlenen ilk cinayet Kabil'in kendi kardeşini öldürmesi cinayetidir. KabiI, yeryüzünde cinayet işleme çığırı açtığı için kıyamete kadar işlenen cinayetlerin günahında onun bir payı vardır. Hadis bunu ifade eder. Bu hadis, yüce İslamiyet'in genel kaidelerinden birisini teşkil eder. İyi bir çığır açan bir kimse, o çığırda yürüyen insanların elde ettikleri sevapIarın bir mislini kazandığı gibi kötü bir çığır açan da o çığırda giden insanların işledikleri günahların bir misli o kimseye aittir. Bu konuda varid olan hadislerin bir kısmı Sünenimizin Mukaddime'sinin 14. babında geçmiştir. 203 - 208 nolu hadislere bakılabilir.

 

Zevaid türünden olan Ukbe (r.a.)'ın hadisinde ise haram kana bulaşmak, yani haksız yere insan öldürme olayına bulaşmak suçu, Allah'a ortak koşma suçuyla birlikte anılarak bu iki suçu işlemeden ölen bir mü'min'in cennetlik olduğu müjdelenmektedir.

 

Bundan sonra gelen hadisler de adam öldürmenin nasıl ağır günah olduğunu ifade ederler.

 

Ukbe bin Amir (r.a.)'ın hal tercemesi 558 nolu hadis bölÜmünde geçti. İbn-i Mes'ud (r.a.)'ın hal tercemesi ise 137 - 139 nolu hadislerde geçmiştir .