DEVAM: 20- BİR KİMSE
BİR ADAMI (N ELİNİ) ISIRIR, ADAM DA ELİNİ (ONUN AĞZİNDAN HIZLA) ÇEKER VE BU
YÜZDEN) ISIRIR ÖN DİŞLERİ DÜŞER, BABI
حدّثنا
عَلِيُّ بْنُ
محمد. ثنا
مُحَمَّد بْنُ
عَبْد اللهِ
بْنِ
نُمَيْرٍ
عَنْ سَعِيدِ
بْنِ أَبِي
عَرُوبَةَ،
عَنْ
قَتَادَةَ،
عَنْ
زُرَارَةَ
بْنِ أَوفَى،
عَنْ
عِمْرَانَ
بْنِ
حُصَيْنٍ؛ أَنَّ
رَجُلاً
عَضَّ
رَجُلاً
عَلَى
ذِرَاعِهِ.
فَنَزَعَ
يَدَهُ،
فَوَقَعَتْ
ثَنِيَّتُهُ.
فَرُفِعَ
إَلَى
النَّبِّي
صلى الله عليه
وسلم. فَأَبْطَلَهَا
وَقَالَ: ((يقْضَمُ
أَحَدُكُمْ
كَمَا
يَقْضَمُ
الفَحْلُ)).
İmrân bin Husayn
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Bir
adam (başka) bir adam'ın kolunu ısırdı. Isırılan adam da kolunu çekti de
ısıranın ön dişi düştü. Dâva Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e intikal
ettirildi. Peygamber (Sallallahu ASeyhi ve Sellem) dişin diyetinin bâtıl
olduğuna hükmetti ve: «Biriniz erkek devenin dişleriyle sert yem yediği gibi
(din kardeşinin kolunu) çatır çatır yiyer (ısırır), (ısıranın düşen dişinin
diyeti yoktur).» buyurdu.
AÇIKLAMA: Bu babın ilk hadisini Buhari. Müslim. Ebu Davud ve Nesai de benzer
cümlelerle rivayet etmişlerdir. İkinci hadis ise Buhari ve Müslim tarafından da
rivayet edilmiştir.
Hadislerde
geçen bazı kelimeleri açıklayalım ı Seniyye ı Ön diş demektir.
Idad:
ısırmaktır.
Kadm: Dişlerin
kenarlarıyla yemek manasınadır.
Fahl: Erkek
hayvan manasınadır. Burada erkek ve kuvvetli deve manası kasdedilmiştir.
Akl: Diyet ve
tazminat manasınadır.
Zira: Kolun
dirsekten parmak uçlarına kadar olan kısmına denilir.
Yed: El
manasına geldiği gibi, kol manasına da gelir.
İki hadiste
anlatılan olayın bir olayalması muhtemeldir. Müslim 'in rivayeti bunu teyid
eder.
Ya'la (r.a.)'ın
beraberindeki arkadaşının onun hizmetçisi olduğu bazı rivayetlerde belirtilmiştir.
Diğer bazı rivayetlerde de Ya'la (r.a.) ile bir adamın dÖğüştükleri ve
birisinin diğerinin elini ısırdığı belirtilmektedir. Bu itibarla bazı
rivayetlere dayanarak bir kısım alimler Ya'la ile hizmetçisinin döğüştüklerini.
Ya'la'nın hizmetçisinin elini ısırdığmı ve Ya'la' nm dişinin düşürüldüğünü
ifade etmektedir. Başka görüşler de var ise de bunları anlatmaya gerek
görmüyorum.
Avnü'l-Mabud
yazarı Ya'la (r.a.)'ın ha,disinin şerhinde özetle şöyle der:
"Bu hadis,
zararı defetmek amacıyla kişinin kendini savunurken karşı tarafın uğradığı
zararın tanzim ettirilemeyeceğine delillet eder.
Cumhurun görüşü
böyledir. Cumhüra göre adamın elini ısıran taraf saldırgan durumundadır. Malik,
Tazmin ettirme görüşünde ise de bu sahih hadis onun görüşünü reddeder."