DEVAM: 2- ALLAH (AZZE
VE CELLE) YOLUNDA SABAHLEYİN VEYA AKŞAMLEYİN (CİHAD İÇİN) YÜRÜYÜŞ YAPMA
(FAZiLETİNİN BEYANI) BABI
حَدَّثنا
نَصْرُ بْنُ
عَلِيٍّ
الْجَهْضَمِيُّ
وَمُحَمَّدُ
بْنُ
الْمُثَنَّى،
قَالاَ: ثنا
عَبْدُ
الْوَهَّابِ
الثَّقَفِيُّ.
ثنا حُمَيْدُ
عَنْ أَنَسِ
بْنُ مَالِكٍ؛
أَنَّ
رَسُولَ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم قَالَ: (( غَدَوَةٌ
أَوْرَحَةً
فِى سَبِيلِ
اللهِ خَيرٌ
مِنَ
الدُّنيْا
وَمَا
فِيهاَ))
Enes bin Mâlik
(r.a.)'den rivayet edildiğine güre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: «Sabahleyin veya akşamleyin herhangi bir vakitte Allah
yolunda (cihâd için) bir kere yürüyüş, şüphesiz dünyadan ve dünyadaki şeylerin
hepsinden hayırlıdır.»
AÇIKLAMA: Ebu Hureyre (r.a.)'ın hadisini Buhari. Müslim ve Tirmizi Sehl (r.a.)'ın
hadisini
bunlar ile
Nesai ve Enes (r.a.)'nınkini yine bunlar ve Ahmed de rivayet etmişlerdir.
Hamste geçen
"Gadve" ve "Ravha" kelimelerinin anlamlanyla ilgili olarak
El-Hafız, el-Fetih'te: "Gadve, Guduv"dan alınmadır. Guduv, gündüzün
başlangıcından ortasına kadar olan sürenin herhangi bir zamanında çıkmaktır.
Ravha da Ravah'tan alınmadır. Ravah, gündüzün ortasından gün batıncaya kadar
olan sürenin herhangi bir zamanında çıkmaktır, der. Bu çıkışlar Allah yolunda
savaşmak amacıyla olduğu için yürüyüş sözcüğü ile terceme ettim. Çünkü
bilindiği gibi askeri harekat için çevremizde, yürüyüş kelimesi
kullanılmaktadır.
Böyle bir
yürüyüşün dünyadan ve dünyadaki bütün şeylerden ha~ yırlı olması ile kasdedilen
mana ile ilgili olarak da El-Hafız, İbn-i Dakiki'l-İyd 'den naklen şu bilgiyi
verir:
Bilindiği gibi
bütün dünya ve içindekiler, cennetteki nimetlerin bir zerresine bile denk
değildir. Fakat cennet nimetleri dünyada görülemiyor. Dünya nimetleri ise
görülüyor. Görülemeyen cennet nimetleri ile görülebilen dünya nimetleri
arasında bir mukayese yapıldığı takdirde cennet nimetlerinin değeri daha iyi
anlaşılır. İşte bu nedenle hadiste bu mukayese yapılmıştır. Kasdedilen mana
şöyle olur: Allah yolunda savaşmak için gündüzün herhangi bir zamanında yapılan
bir yürüyüş karşılığında verilecek cennet nimeti, dünyadan ve dünyadaki bütün
nimetlerden üstündür.
Hadisteki cümle
ile şu mana da kasdedilmiş ol~bilir: Anılan bir yürüyüş ile elde edilen sevab,
bütün dünyayı, içindeki bütün varlıklarla beraber Allah yolunda harcamakdan
kazanılacak sevabtan daha fazladır.
el-Hafız, daha
sonra ikinci yorumu teyid eden mürsel bir hadisi nakleder.