DEVAM: 22- ELİNDE ET
KOKUSU BULUNDUĞU HALDE GECELEYEN KİMSE (HAKKINDA GELEN HADİSLER) BABI
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ عَبْدِ
الْمَلِكِ بْنِ
أَبِي
الشَّوَارِبِ.
حدّثنا
عَبْدُ الْعَزِيزِ
بْنُ
الْمُخْتَارِ.
حدّثنا
سُهَيْلُ
بْنُ أَبِي
صَالِحٍ، عَنْ
أَبِيهِ،
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ،
عَنِ النَّبِيِّ
صلى الله عليه
وسلم قَالَ: ((إِذَا
نَامَ
أَحَدُكُمْ
وَفِي يَدِهِ
رِيحُ
غَمَرٍ،
فَلَمْ
يَغْسِلْ
يَدَهُ، فَأَصَابَهُ
شَيْءٌ،
فَلاَ
يَلُومَنَّ
إِلاَّ
نَفْسَهُ)).
Ebû Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurınuştur: Sizden birinin elinde et kokusu bulunup da elini (güzelce)
yıkamadan uyuduğu, sonra başına bir şey geldiği zaman sakın kendi nefsinden
başka hiç kimseyi kınamasın (yâni suçlamasın)."
AÇIKLAMA: Fatıma (r.anha)'nın hadisinin başkaca kim tarafından rivayet edildiğine
bakılmalıdır. Ebü Hureyre (r.a.)'ın hadisi Tirmizi, . Ebü Davud. Hakim ve İbn-i
Hibban tarafından da rivayet edilmiştir.
Hadislerde
geçen "Gamar" et ve yağının eseri manasınadır. Yani et yemeğini yeyip
elini güzelce yıkamadan yatan bir kimse haşerelerden ve zehirli hayvanlardan
zarar görürse kendi nefsinden başkasını suçlamasın.
Haşerelerin ve
zehirli hayvanların zarar vermesine sebep olan diğer yemeklerin kokusu da
böyledir.
Hadisler
yemekten sonra, özellikle akşam yemeğinden sonra elleri yıkamanın
müstehablığına delalet eder. Şevkani: Hadisin zahirine göre elleri su ile
yıkamakla sünnet yerine gelmiş olur, demiştir. Fakat İbn-i Reslan: En iyisi
elleri sabun veya benzeri bir şeyle yıkamaktır, der.
Elleri yıkama
emrinin hikmeti ellerdeki et, yağ ve benzeri yemek kokusunu gidermek ve sağlığı
korumak olduğuna göre çoğu zaman sırf su ile bu koku giderilmez. Bu itibarla
kirliliği ve kokuyu giderici biçimde yıkamak müstehabtır.
Şu noktayı da
belirtmek gerekir: Elleri yıkamanın müstehablığı yemek yemiş kimselere mahsus
değildir. Mesela yemek yemeyip de başkasına yediren veya eli yemeğe bulaşmış
olan kimse de ellerini yıkamalıdır, ellerini yıkaması müstehabtır. Çünkü
hadislerdeki ifade geneldir.
Alimlerin bir
kısmı: Elinde yemek kokusu varken yıkamadan uyuyan kimsenin başına gelebilecek
zarar haşerelerin veya zehirli hayvanların ısırması ve sokmasıdır, demiştir.
Diğer bir kısım alimler ise: Bu zarar, baras hastalığı da olabilir. Çünkü kişi
uykuda iken kirli eli terlenen bedeninin bir tarafına dokunabilir ve baras
veya. başka hastalığa sebep olabilir, demiştir.