DEVAM: 37- HIYAR VE YAŞ
HURMA YI BERABER YEMEK BABl
حدّثنا
يَعْقَوبُ
بْنُ
حُمَيْدِ
بْنِ كَاسِبٍ،
وَإِسْمَاعِيلُ
بْنُ مُوسى،
قَالاَ: حدّثنا
إِبْرَاهِيمُ
ابْنُ سَعِدٍ
عَنْ أَبِيهِ؛
عَنْ عَبْدِ
اللهِ بْنِ
جَعْفَرٍ؛
قَالَ:
رَأَيْتُ رَسُولَ
اللهِ صلى
الله عليه
وسلم
بَأْكُلُ الْقِثَّاءِ
بِالرُّطَبِ.
Abdullah bin
Ca'fer (bin Ebî Tâlib) (r.a.)'dan; Şöyle demiştir: Ben, Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'i yaş hurma ile hıyar'ı (beraber) yerken gördüm.
AÇIKLAMA: Aişe (r.anha)'nın hadisinin Kütüb-i Sitte'nin kalanlarından hangisinde
rivayet edildiğini tesbit edemedim. Muhtelif şerhler bunu İbn-i Mace hadisi
olarak. nakledenler. Bu Hibarla Zevaid nevinden olması muhtemeldir. AbduIlah
bin Ca'fer (r.a.)'ın hadisi ise Buhari, Müslim , Tirmizi, Ebü Davud ve Ahmed
tarafından da rivayet edilmiştir.
Hadislerde
geçen "Kıssa:' hıyar manasınadır. Lügat kitablarından el-Misbah'ta,
Kıssa'ın halkın hıyar dediği meyve olduğu belirtildikten sonra; Bazılarına göre
Kıssa, hıyara benzeyen bir nevi meyvedir. Yani acur denilen meyvedir. Bu görüş
fıkıhçıların şu sözlerine uyar; Bir kimse meyve yememek üzere yemin ederse,
kıssa ve hıyar yemekle yeminini bozmuş olur. Fıkıhçıların bu sözü, kıssa'ın
hıyardan başka bir meyve çeşidi olduğunu gerektirir. Durum böyle olunca kıssa'ı
hıyar ile terceme etmek tam doğru sayılmayabilir, denilir.
Rutab: Yaş
hurma demektir. Buna taze hurma da diyebiliriz. Sümne: Yaban şehdanesi denilen
bir bitki çeşididir. Kadınlar kilo almak için bunu yerler.
Ed-Dümeyri,
Aişe (r.anha)'nın hadisi ile ilgili olarak: Bu hadis, vücüdun gelişmesi ve
düzelmesi için gerekli tedavi ve tedbirlere başvurmanın meşrüluğuna delalet
eder. Yasaklanan şişmanlamaya çalışmak ise, çok yemekler yemekle kilo almaktır,
der.
Nevevi de
AbduIiah bin Ca'fer (r.a.)'ın hadisinin izahı bölümünde: Bu hadis taze hurma
ile hıyarı beraber yemenin ve sofrada ınüteaddid katık bulundurmanın caizliğine
delalet eder. Bunun hilafına bazı selef alimlerinden yapılan nakil ise dini bir
yarar olmaksızın boğaz düşkünlüğünün mekruhluğu anlamına yorumlanır, der.