42- ARKASINDA SİYAH
VEYA BEYAZ İKİ ÇİZGİ BULUNAN YILANI ÖLDÜRMEK BABI
حدّثنا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ. حدّثنا
عَبْدَةُ
بْنُ
سُلَيْمَانَ
عَنْ هِشَامِ
بْنِ
عُرْوَةَ،
عَنْ
أَبِيهِ،
عَنْ عَائِشَةَ؛
قَالَتْ:
أَمَرَ
النَّبِيُّ
صلى الله عليه
وسلم
بِقَتْلِ ذِي
الطُّفْيَتَيْنِ.
فَإِنَّهُ
يَلْتَمِسُ
الْبَصَرَ
وَيُصِيبُ
الْحَبَلَ. يَعْنِي
حَيَّةً
خَبِيثَةً.
Aişe
(r.anha)'dan: Şöyle demiştir: Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
Zi't-Tufeyteyni öldürmeyi emretti (ve gerekçe olarak şöyle buyurdu): Çünkü bu
nevî yılan gözün nurunu giderir ve gebe kadın'ın çocuğunu düşürür.
O,
(Zi't-Tufeyteyn sözcüğü ile) bir habis yılan çeşidini kasdetmiştir.
AÇIKLAMA: Bu hadisi Buhari ve Müslim de rivayet etmişlerdir.
Hadiste geçen
Tufeyteyn': Tufeyt'in tesniyesidir. Tufeyt. daha ziyade Yemen tarafında yetişen
Mukul ağacının yaprağıdır. Bu hadiste öldürülmesi emredilen yılan nevinin
arkasındaki iki beyaz veya. siyah çizgi bu yaprağa benzediği için ona
Zı't-Tufeyteyn ismi verilmiştir.
El-Hafız'ın
el-Fetih 'te İbn-i Abdi İber'den naklen ve Sindi . nin beyanına göre bu
çizgiler beyazdır. Avnü'lMabüd yazarı ile Tuhfe yazarının beyanlarına göre ise
siyahtır. Edindiğim kanaate göre söz konusu çizgiler bu nevi yılanların bazısında
beyaz, bazısında siyah olur.
Bu nevi
yılanları öldürme gerekçesi hadiste beyan edilmiştir. O da insanın gözünü kör
etmesi ve hamile kadının bebeğini düşürmesidir. Hadisin açıklamasında alimler
şöyle demişlerdir; Yani. bu nevi yılana bakan insanın gözü kör olur ve bakan
kadın hamile ise bebeğini düşürür. Bu durum, yılanın taşıdığı zehrin korkunç
bir özelliğidir.
Hadisin;
............ cümlesi şöyle de yorumlanmıştır: Çünkü bu nevi yılan insanın
gözünü kasdederek onu sokmak ister.
Tuhfe yazarı bu
arada şöyle der: Anlatıldığına göre Ef'a denilen yılana hamile kadın baktığı
zaman kapıldıgı dehşetten dolayı derhal çocuk düşürür. Bazı yılanlar vardır ki
onlara bakıldığı zaman bakanın gözleri kör olur. Nazür denilen yılan nevi bir
insana baktığı zaman o insan derhal ölür ve diğer bir nevi yılan vardır ki
sesini işiten insan derhal ölür.
Bu nevi yılanı
öldürme gerekçesini ifade eden cümlelerin Resül-i Ekrem (s.a.v.)'in buyruğu mu,
yoksa Aişe (r.anha)'nın sözü mü olduğuna dair müellifimizin rivayetinde açık
bir belirti yok ise de, Buhari ve Müslim ' in rivayetlerinde anılan cümlelerin
Resül-i Ekrem (s.a.v.)'in buyruğu olduğu açıkça belirtilmiştir. Bu itibarla
tercemede buna işaret ettim.
Yılanları öldürmek
hakkında umümi emir bunu takip eden hadiste bulunduğu gibi, başka hadislerde de
vardır. Bu hadiste ise zararı çok olduğu için özellikle bu nevi yılanı öldürmek
emri verilmiştir. Geniş bilgi bunu takip eOf>n hadisin izahı bölümünde
verilecektir.