DEVAM: 8- MALI ÇOK OLAN
ZENGİNLER HAKKINDA BİR BAB
حدّثنا
يَعْقُوبُ
بْنُ
حُمَيْدِ
حدّثنا إِسْحَاقَ
بْنُ سَعِيدٍ
عَنْ
صَفْوَانَ،
عَنْ عَبْدِ
اللهِ بْنِ
دِينَارٍ،
عَنْ أَبِي صَالِحٍ،
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ؛
قَالَ: قَالَ
رَسُولُ
اللهِ صلى الله
عليه وسلم:
((تَعِسَ
عَبْدُ
الدِّينَارِ
وَعَبْدُ
الدِّرْهَمِ
وَعَبْدُ
الْخَمِيصَةِ.
تَعِسَ
وَانْتَكَسَ.
وَإِذَا
شيِكَ، فَلاَ
انْتقَش)).
Ebu Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: Altın kul'u, gümüş kul'u ve kareli elbise kul'u olan
kimse, sürünsün ve baş aşağı yuvarlansın. Vücûduna diken batınca da cımbızla
çıkaran bir kimseyi bulamasın.
AÇIKLAMA: Ebu Hureyre (r.a.)'ın bu hadisini Buhari, Cihad,
Rikak'ta rivayet etmiştir.
HadIste geçen
"Taise" fiili çeşitli şekillerde manalandırılmıştır. İbni Hacer,
el-Fetih'te bu fiilin manasıyla ilgili olarak özetle şöyle der: Ta's masdarı,
yere düşmek demektir. Burada helak olmak manası kasdedilmiştir. İbnü'l-Enbari:
Ta's, şerdir, demiştir.
İbni Hacer,
Rikak bölümündeki hadisin açıklamasında yukardaki bilgiyi verdiği gibi Cihad
kitabında bu hadisin açıklamasını yaparken de: Ta's: Mutsuzluktur. Bir kavle
göre, yüzükoyun yere düşmektir. el-Halii: Ta's, kayıp yere düşmek ve bir daha
doğrulamamaktır, demiştir.
Neks: Baş aşağı
yuvarlanmaktır. İntikas, bir kavle göre yere düşünce doğrulmak isterken tekrar
yere düşmektir. İntikas, hastalığın nüksetmesi, yani geri gelmesidir.
Ta's ve
İntikas'den maksad para ve mala kulluk ederek buna düşkün olan kişinin mutlu
olmaması ve hüsrana uğramasıdır.
Şevke,
dikendir. Minkaş: Cımbızdır.
Bu hadiste,
dünya malına taparcasına düşkün olan kimse aleyhine dua edilmiştir. Çünkü
ihtiyacından fazla mal biriktirmeye aşırı derecede düşkün olup bununla
meşguliyetinden dolayı yükümlü bulunduğu dini vecibeleri yerine getirmeyen,
farz, vacib ve mendub ibadetleri yapmayan bir kimse doğru yoldan sapmış,
dalalete düşmüş demektir ..
Hadisin
sonunda: "Vücuduna bir diken batınca da cımbızla çıkaran bir kimse
bulunmasın" şeklinde beddua edilmiştir. Yani çalışma ve hareket etmekten
alakonsun. Çünkü çalışması ve hareketi, manevi sorumluluğunu, vebalini
çoğaltmaktan başka bir şeye yaramaz, kendisine bir yarar sağlamaz. Bir dikeni cımbızla
çıkarmak yardım çeşitlerinin en basiti, en kolayıdır. Böyle bir yardımdan
yoksun kalmasını dilemek, her nevi dünyalık yardımın kesilmesini dilemeyi ifade
eder.
En-Nihaye'de
Katife, saçaklı elbise, Hamisa da kareli elbise, çizgili elbise diye açıklanmıştır.
Bu iki kelime başka çeşit elbise ve yaygı anlamlarında da kullanılır. Burada
kasdedilen mana, süslü elbisedir.