DEVAM: 19- (ALLAH
KORKUSUNDAN DOLAYI) ÜZÜLÜP AĞLAMAK BABI
حدّثنا
هَنَّادُ
بْنُ
السَّرِيَّ.
حدّثنا أَبُو
الأَحْوَصِ
عَنِ
الأَعْمَشِ،
عَنْ إِبْرَاهِيمَ،
عَنْ
عَلْقَمَةَ،
عَنْ عَبْدِ
الله ؛ قَالَ:
قَالَ لِيَ
النَّبِيُّ
صلى الله عليه
وسلم ((اقْرَأُ
عَلَيَّ))
فَقَرَأْتُ
عَلَيْهِ بِسُورَةِ
النِّسَاءِ.
حَتَّى إِذَا
بَلَغْتُ ((4/ 41))
فَكَيْفَ
إِذَا
جِئْنَا مِنْ
كُلِّ أُمَّةٍ
بِشَهِيدٍ
وَجِئْنَا
بِكَ عَلَى
هؤْلاءِ
شَهِيداً.
فَنَظَرْتُ
إِلَيْهِ،
فَإِذَا عَيْنَاهُ
تَدْمَعَانِ.
Abdullah (bin
Mes'ûd) (r.a.)'den; Şöyle demiştir: Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bana:
Bana Kur'ân oku, diye emretti. Ben de O'na Nisa sûresini okumaya başladım.
Nihayet; "Her ümmetten bir şahit getirdiğimiz ve seni de onların üzerine
bir şahit yaptığımız zaman bakalım kafirlerin hali ne olacak!.." — Nisa,
41 — âyetine ulaştığım zaman O'na baktım, O'nun iki gözünden yaşların akmakta
olduğunu gördüm.
Diğer tahric:
Bu hadisi Buhari, Müsiim ve Tirrmizi de rivayet etmişler.
AÇIKLAMA: Bu ayet-i kerime ahiret günü her peygamberin kendi ümmeti hakkında ve
Nebi s.a.v.'in mu'minler, kafirler ve münafıklar hakkında şahidlik
edeceklerini, o gün kafirlerin halinin perişan olduğunu bildirir. Tabii
mu'minlerin iman ettikleri ve kafirler ile münafıkların iman etmedikleri
yolunda şahidlik edilecektir.
Tuhfe yazarının
beyanına göre İbni'l-Mübarek, Zühd bölümünde Said bin el-Müseyyeb'den şu mürsel
hadisi rivayet etmiştir: "Nebi s.a.v.'in ümmetinin O'na sabah ve akşam
arzedilmediği hiç bir gün yoktur. Artık O, ümmetini simalarıyla ve amelleriyle
tanır ve bunun içindir ki onlar hakkında şahidlik edecektir."
Resul-i Ekrem
s.a.v.'in ağlaması sebebi hakkında müteaddid görüşler bildirilmiştir. Şöyle ki;
İbn-i Battal: Çünkü O, bu ayet okunduğu zaman kıyamet gününün korkularını,
ümIl\eti için şahidlik etmesini gerektiren durumun şiddetini ve mahşer halkı
için şefaatçı olma talebini göz önüne getirmişti. Bu tablo için ağlamak haktır,
demiştir.
El-Hafız da:
Bence O, ümmetine merhametinden dolayı ağlamıştır. Çünkü O, ümmetinin ameline
göre şahidlik edeceğini bilirdi. Ümmetinin bir kısmının ameli doğru
olmayabilir. Bu hal ise onların azaba girmelerine sebep olur, demiştir.
Gazali: Kur'an
okurken ağlamak müstehabtır. Ağlamayı sağlıyabilmek için tehdid ve azab
ayetleri, ilahi emirlere ve yasaklara dair ayetleri, Allah'ın kullarından
istediği itaat hakkındaki ayetleri ve buna benzer konulara ilişkin ayetleri
okurken anlamları düşünülmeli, dikkatler bunun üzerine yoğunlaştırılmalıdır.
Sonra okuyucu kendi durumunu bu ayetlere göre inceleyip kusurlarını tesbit edip
ağlamalıdır, üzülmelidir. Şayet kalbine hüzün ve üzüntü girmezse, bu kere
gaflet ve katı yürekliliği için ağlamalıdır. Çünkü bu hal, büyÜk
musibetlerdendir, demiştir.