DEVAM: 38- CENNET'İN
SIFATI BABI
حدّثنا
سُوَيْدُ
بْنُ سَعِيدٍ.
ثنا حَفْصُ بْنُ
مَيْسَرَةَ
عَنْ زَيْدِ
بْنُ
أَسْلَمَ،
عَنْ عَطَاءِ
بْنُ
يَسَارٍ؛
أَنَّ مُعَاذَ
بْنَ جَبَلٍ
قَالَ:
سَمِعْتُ
رَسُولَ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم يَقُولُ:
((الْجَنَّةُ
مِائَةُ
دَرَجَةٍ.
كُلُّ
دَرَجَةٍ
مِنْهَا مَا
بَيْنَ
السَّمَاءِ وَالأَرْضِ.
وَإِنَّ
أَعْلاَهَا
الْفِرْدَوْسُ.
وَإِنَّ
أَوْسَطَهَا
الْفِرْدَوْسُ.
وَإِنَّ
الْعَرْشَ
عَلَى
الْفِرْدَوْسِ.
مِنْهَا
تُفَجَّرُ
أَنْهَارُ
الْجَنَّةِ.
فَإِذَا مَا
سَأَلْتُمُ
اللهَ
فَسَلُوهُ
الْفِرْدَوْسَ)).
Muaz bin Cebel
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre kendisi: Ben, Resulullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem)'in şöyle buyururken işittim, demiştir: Muhakkak cennet yüz
derecedir. Onlardan her bir derece (nin yüksekliği) gök İle yer arasındaki
mesafe kadardır. Şüphesiz o derecelerin en yücesi Firdevs'tir, en fazîletliside
Firdevs'tir. Arş, muhakkak Firdevs'in üstündedir. Cennet'in ırmakları da
Firdevs'ten çıkıp akar. Bu itibarla siz Allah'tan (cennet) dilemek istediğiniz
zaman O'ndan Firdevs'i isteyiniz.
Diğer tahric:
Bu hadisi Tirmizi de Ebvabu Süati'l-Cenne" bölümünde rivayet etmiştir.
AÇIKLAMA: el-Kari 'nin dediği gibi derecelerden maksat yüce mertebeler ve
makamlardır. Hadiste her derecenin gök ile yer arası kadar olduğu belirtilir.
Sindi: En açık olan mana her derecenin yüksekliğinin bu kadar oluşudur. Uzak
bir ihtimale göre maksad her derecenin genişliğinin bu kadar olmasıdır, der.
Tuhfe yazarının
beyanına göre el-Kari: "Cennet yüz derecedir" ifadesinden maksad
tahdid ve sınırlama değil de çokluk olabilir. Çünkü Bayhaki'nin aişe
(r.anha)'dan merfü olarak rivayet ettiği bir hadiste mealen şöyle buyurulur:
"Cennetln derecelerinin sayısı Kur'an ayetlerinin sayısı kadardır.
Kim cennete
girip de Kur'an ehlinden olursa onun fevkinde derece yoktur,
buyurulmuştur." Şu mana da kasdedilmiş olabilir: Cennete~ giren herkes
için yüz derece vardır. Bu takdirde hadis, cennetteki nimet çeşitlerinin en
azını ve cennetlik olan bir kimsenin işgal edeceği en az yerin miktannı beyan
etmiş olur, demiştir.
Hadiste geçen
"Evsat" kelimesi efdal ve en iyi diye yorumlandığı gibi en geniş diye
de yorumlanabilir.
Firdevs'ten
çıkıp aktığı haber verilen cennet nehirleri Kur'an-ı Kerim'de belirtildiği gibi
su, süt, şarab ve bal ırmaklandır ki çeşit bakımından dörde aynlır. Firdevs'ten
akan nehirlerin dört olduğu Tirmizi'nin rivayetinde belirtnmiştir.