|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ORUÇ |
22- RAMAZAN BAYRAMI
BİRİNCİ GÜNÜ İLE KURBAN BAYRAMI BİRİNCİ GÜNÜ ORUÇ TUTMANIN NEHYİ
2666- Bize Yahya b.
Yahya da tahdis edip dedi ki: Malik'e İbn Şihab'dan rivayetini okudum,
o İbn Ezher'in azadlısı Ebu Ubeyd'den şöyle dediğini
rivayet etti: Ömer b. el-Hattap (r.anh) ile birlikte bayrama tanık oldum. Önce gelip namaz
kıldı. Sonra namazı bitirip insanlara hutbe verip şöyle dedi: Şüphesiz bu iki
günde Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) oruç tutmayı yasaklamıştır. Bunlar
orucunuzu bitirip oruç açtığınız gün ile diğeri kurbanlıklarınızdan yediğiniz
gündür.
Diğer tahric: Buhari, 1990,5571;
Müslim, 5070, 5071, 5072; Ebu Davud,
2416; Tirmizi, 771; İbn Mace, 1722
2667- Bize Yahya b.
Yahya da tahdis edip dedi ki: Malik'e Muhammed b.
Yahya b. Habban'dan rivayetini okudum. O A'rec'den, o Ebu Hureyre (r.anh)'den rivayet
ettiğine göre Resulullah .(Sallallahu
aleyhi ve Sellem) iki gün oruç açma günü (Ramazan
bayramı birinci günü) ile adha günü (Kurban bayramı
birinci günü) oruç tutmayı nehyetmiştir.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
2668- Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti, bana Cerir, Abdulmelik'den -ki o b. Umeyr' dir- tahdis etti, o Kazae'den, o Ebu Said (r.anh)'dan
diye rivayet edip (Kazaa) dedi ki: Ben ondan bir
hadis duydum ve o hoşuma gitti. Ona: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
bunu bizzat sen mi dinledin? dedim. O şöyle dedi: Ben
dinlemediğim bir şeyi Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e hiç söyler miyim, dedi ve şunları
ekledi: Onu: "Şu iki günde kurban bayramı birinci günü ile ramazandan
sonra oruç açma (fıtır) günü oruç doğru
değildir" buyururken dinledim.
Diğer tahric: Buhari, 1197 -uzunca-,
1864 -uzunca-, 1995,3248; Tirmizi, 326 -muhtasar-; İbn Mace, 1410, 1721 -muhtasar-
2669- Bize Ebu Kamil el-Cahderi de tahdis etti. Ebu Said el Hudri (r.anh)'dan rivayete göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şu iki günü fıtır günü
ile nahl günü oruç tutmayı nehyetti.
Diğer tahric: Buhari, 1991 -uzunca-; Ebu Davud, 2417; Tirmizi, 772
AÇIKLAMA: Bu babda Ömer b. el-Hattap'tan
(2666), Ebu Hureyre'den
(2667), Ebu Said
(2668-2669) (r.anhum)'dan
gelen rivayete göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Ramazan bayramının birinci günü ile
kurban bayramının birinci günü oruç tutmayı nehyetmiştir.
İbn Ömer (r.anh)'dan (2670)
da buna yakın bir rivayet gelmiştir.
ilim adamları durum ne olursa olsun bu. iki
gi ın oruç tutmanın haram
olduğu üzerinde icma etmişlerdir. İster adak ister
Nafile, ister keffaret, isterse de başka bir oruç
tutsun. Hiç farketmez. Eğer muayyen olarak bu iki
günde oruç tutmayı adayacak olursa Şafii ve cumhur böyle bir adak olmaz. Bu iki
günün kazasını yapması da gerekmez derken Ebu Hanife:
Adağı olur ama bu iki günün kazasını yapması gerekir demiştir. Yine o: Bununla
birlikte bu iki günü oruç tutacak olursa adağı yerine gelmiş olur ama bu
hususta bütün insanlara muhalefet etmiş olur.
(2666) "Ömer b. el-Hattap ile birlikte bayramda hazır bulundum
... " Bu hadisden bayram namazının
hutbeden önce kılınacağı hükmü anlaşılmaktadır. İlgili babında bu husus açık
bir şekilde beyan edilmişti. Ayrıca bu hadisde
imam'ın verdiği hutbesinde o bayram ile alakah
emredilmiş ve yasaklanmış çeşitli şer'i hükümleri öğretmesi hükmü de
anlaşılmaktadır.
"Fıtır gününüz (Ramazan bayramının ilk günü)" yani bu
iki günden biri sizin orucunuzu açtığınız Ramazan bayramının ilk günüdür
demektir.
2670- Bize Ebu Bekr b. Ebi
Şeybe de tahdis etti... Ziyad b. Cübeyr dedi ki: Bir adam
İbn Ömer (r.a.)'nın yanına
gelerek, ben bir gün oruç tutmayı adamıştım da bugün, kurban bayramı ya da
Ramazan bayramının ilk gününe'denk geldi dedi. İbn Ömer (r.a.) da: Yüce Allah adağın yerine getirilmesini
emir buyurdu, ResuluIlah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de bugünde oruç tutulmasını nehyetti, dedi.
Diğer tahric: Buhari, 1994,6706
2671- Bize İbn Numeyr,de tahdis etti ... Aişe (r.anha) dedi ki: ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki (günün) orucunu Ramazan bayramı birinci günü
ile kurban bayramı birinci günü orucunu nehyetti,
dedi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Bir
adam İbn Ömer'e gelerek ...
Ve bugün oruç tutmayı nehyetti" yani İbn Ömer kendisince deliller arasında bir tearuz (çatışma)
olduğundan dolayı ona kesin olarak cevap vermeyip duraklamıştır. İlim adamları
da az önce kaydettiğimiz gibi muayyen olarak bayram günü oruç tutmayı adayan
kişinin durumu hakkında farklı kanaatlere sahiptirler. Burada sözü geçen zat
mesela pazartesi günü oruç tutmayı adamış olmakla birlikte o gün bayram gününe'denk gelmiş ise bayram günü oruç tutması icma ile caiz değildi ama o günü kaza etmesi gerekir mi
hususunda ilim adamlarının görüş ayrılığı vardır. Şafii'nin de bu meselede iki
görüşü olup bunların daha sahih olanlarına göre kazasını yapmasının icap
ettiğidir. Çünkü onun lafzi ibaresi kazayı
kapsamamaktadır. Usul alimlerince tercih olunan
kanaate göre farzların kaza edilmesi ise ancak yeni bir emir ile icap eder.
Aynı şekilde adağı teşrik günlerine rastlasa yine daha sahih kabul edilen
görüşe göre onu kaza etmesi kap etmez. Allah en iyi bilendir.
İbn Ömer'in o kişiye, senin için ihtiyatlı olan bugünü kaza
etmendir, böylelikle yüce Allah'ın emri ile Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
emrini bir arada yerine getirmiş olursun anlamında bir teklif yapma ihtimali de
vardır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
23- TEŞRiK GÜNLERİNDE ORUÇ TUTMANIN HARAM OLDUĞU BABI