SAHİH-İ MÜSLİM |
HAC |
36- RAMAZAN AYINDA
UMRENİN FAZİLETİ BABI
3028-221/1- Bana
Muhammed b. Hatim b. Meymun da tahdis etti, bize Yahya b. Said, İbn Cureyc'den
şöyle dediğini tahdis etti, bana Ata haber verip dedi ki: İbn Abbas'ı bize
tahdis ederken dinledim. Dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Ensar'dan bir kadına -İbn Abbas o kadının adını söylediği halde ben adını
unuttum-: "Bizimle birlikte hacc etmene ne engel oldu" buyurdu.
Kadın: Bizim ancak su
taşıyan iki devemiz vardı. Kocası ile oğlunun bu develerden birisinin üzerine
binerek hacc ettiklerini söyledi ve: Bize de üzerinde su taşıyalım diye bir
tane bıraktı, dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O halde
Ramazan ayı gelince umre yap. Çünkü o ayda bir umre bir hacca denktir"
buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
1782; Nesai, 2109 -muhtasar-
3029-222/2- Bize Ahmed
b. Abde ed-Dabbi de tahdis etti, bize Yezid -yani b. Zurey" - tahdis etti,
bize Habib el-Muallim, Ata’DAN tahdis etti, onun İbn Abbas’DAN rivayet ettiğine
göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Um Sinan denilen Ensar'dan bir kadına:
"Bizimle birlikte hacc etmene ne engel oldu" dedi. Kadın: -kocasını
kastederek-: Filanın babasının su taşıyan iki devesi vardı. Kendisi ve oğlu
bunlardan biri üzerinde hacc etti. Diğeri üzerinde de hizmetçimiz su taşıyor,
dedi. Allah Rasulü: "O halde (bil ki) Ramazan ayında bir umre bir hacc
-yahut benimle bir hacc- yerine geçer" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
1863
AÇIKLAMA: ''Bizim
sadece su taşıyan iki devemiz vardı." Üzerinde su taşıdığımız iki devemiz
vardı, başkası yoktu.
''Şüphesiz o ayda"
yani Ramazan ayında "bir umre, bir hacca denktir" diğer rivayette
"yerini tutar" buyrulmaktadır. Yani sevap itibari ile onun yerini tutar.
Yoksa her hususta onun dengidir anlamında değildir. Çünkü bir kimsenin üzerinde
hacc farz iken Ramazan ayında umre yapacak olursa, yaptığı o umre haccın yerini
tutmaz.
''-kocasını kastederek-
filanın babasının su taşıyan iki devesi vardı. Kendisi ve oğlu onların biri
üzerinde hacc etti. Diğeri üzerinde de hizmetçimiz su taşıyor(du)." İbare
diyarımız nüshalarında bu şekildedir. Kadı lyaz da Abdulgafir el-Farisi ve
başkalarından böylece nakletmiş ve İbn Mahan'ın rivayetinde: "Hizmetçimiz onun
üzerinde su taşıyor" diye rivayet etmektedir. Kadı İyaz der ki: Görüşüme
göre bunların hepsi bir değişikliktir. Bunun doğru şekli: "(.....): Onun
üzerinde (taşıdığımız su ile hurma ağaçlarımızı suluyoruz" şeklindedir.
Burada tashife uğrayarak "Hizmetçimiz" haline gelmiştir. Nitekim
Buhari'de de bu doğru şekilde gelmiş bulunmaktadır. Bunun doğru olduğuna da
birinci rivayette: "Üzerinde
su taşıdığımız"
demesidir. Bu da (.....) ile aynı anlamdadır. Kadı lyaz'ın açıklamaları
bunlardır.
Ama tercih olunan,
rivayetin sahih olduğudur. Kadı Iyaz'ın sözünü ettiği fazlalık ise hazfedilmiş
ve takdiren varedilmiş kabul edilir. Konuşmada ise bu çokça görülen bir
husustur. Allah en iyi bilendir .
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: