|
SAHİH-İ MÜSLİM |
HAC |
37- MEKKE'YE ÜST
SENİYYE'DEN GİRİP ALT SENİYYE'DEN ÇIKMANIN VE HERHANGİ BİR ŞEHRE FARKLI BİR
YOLDAN GİRİP FARKLI BİR YOLDAN ÇIKMANIN MÜSTEHAP OLDUĞU BABI
3030-223/1- Bize Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Abdullah b. Numeyr
tahdis etti, (H.) Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam
tahdis. etti, bize Ubeydullah, Nafi'den tahdis etti, o İbn Ömer'den
rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şecere (ağaç) yolundan çıkar, muarras yolundan girerdi. Mekke'ye girdiği zaman da üst seniye (tepel'den girer, alt seniye (tepe)'den çıkardı.
Bunu bana Zuheyr b. Harb ve Muhammed b. el-Müsenna da tahdis edip dediler
ki: Bize Yahya -ki el-Kattan'dır- Ubeydullah'dan
bu isnad ile tahdis etti, Zuheyr'in rivayetinde ise: Batha'daki
el-Ülya (üst tepe) demiştir.
Diğer tahric: Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe ve İbn Numeyr'in rivayetini yalnızca
Müslim rivayet etmiştir Zuheyr b. Harb'in
rivayeti: Buhari, 1576 -muhtasar-; Ebu Davud, 1866; Nesai, 2865
3031-224/2- Bize
Muhammed b. el-Müsenna ve İbn
Ebu Ömer birlikte İbn Uyeyne'den tahdis etti. İbnu'l-Müsenna dedi ki: Bize Süfyan, Hişam b. Urve'den tahdis etti, o
babasından, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Mekke'ye geldiğinde üst tarafından girer ve alt tarafından çıkardı.
Diğer tahric: Buhari, 1577; Ebu Davud, 1869; Tirmizi, 853
3032-225/3- Bize Ebu Kureyb de tahdis
etti, bize Ebu Üsame, Hişam’dan tahdis etti, o
babasından, o Aişe'den rivayet ettiğinegöre
Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Mekke fethedildiği sene Mekke'nin
üst tarafındaki Keda denilen yerden girdi.
Hişam dedi ki: Babam her iki yerden de girerdi ama babam
çoğunlukla Keda'dan girerdi.
Diğer tahric: Buhari, 1578; Ebu Davud, 1868
AÇIKLAMA: "İbn Ömer (Lanhuma)'dan rivayete
göre ... aşağı seniyeden (tepeden) çıkardı."
Denildiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) girerken ve çıkarken farklı yerlerden girip çıkmayı
durumun daha mükemmeline doğru değişmesi şeklindeki güzel bir beklenti olmak
üzere (tefaül) yapmİştır.
Bayramda yaptığı gibi. Ayrıca her iki yol ona tanıklık etsin, o yollarda
bulunanlar onun bereketinden yararlansın.
Bizim mezhebimize göre
Mekke'ye üst seniyeden (tepeden) girmek ve alt
tepeden çıkmak -bu hadisten dolayı- müstehaptır. Bu
tepenin Medine'den ve Şam’dan gelerr'kimse gibi
yolunun üzerinde olması ile Yemen'den gelen kimsenin durumunda olduğu gibi
olmaması arasında, bir fark yoktur. Bundan dolayı Yemen'li
ve benzer durumda olan kimseler için yolunu çevirip Mekke'ye üst seniyeden girmesi müstehaptır.
Bazı mezhep alimlerimiz
ise şöyle demişlerdir: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in böyle yapması yolu üzerinde oluşundan dolayıdır.
Dolayısı ile Yemen'li bir kimse gibi eğer yolu
üzerinde değilse bu müstehap değildir. Ama bu görüş
zayıftır. Doğrusu birincisidir. Aynı şekilde kendi şehrinden de bir başka
yoldan çıkıp bir diğerinden girmesi de bu hadis dolayısı ile müstehaptır.
"Muanas" mim harfi ötreli, ayn
harfi fethalı, re harfi şeddeli olmak üzere Medine'den altı mil uzaklıkta
bilinen bir yer adıdır.
"Batha'daki yukarı tepe." Batha
med iledir. Buraya Abtah da
denilir.
Muhassab'ın yakınındadır. Bu tepeden Mekke kabristanına inilir.
(3032) Aişe (radıyallahu anha)'nın rivayet ettiği hadiste Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
Mekke'nin fethedildiği sene Mekke'nin üst tarafından. Keda’DAN
girdiği belirtilmektedir. "Keda" lafzını
fethalı kef ve sonu medli
olarak zaptetmiş bulunuyoruz. Bizim diyarımızdaki
nüshalar da bu şekildedir. Kadı Iyaz da cumhurdan
böylece rivayet etmiş ve: "es-Semerkandi ise ka: harfi fethalı ve kasır ile zaptetmiştir"
demektedir.
"Hişam -yani b. Urve- dedi ki:
Babam her iki yerden de girerdi ama babam çoğunlukla Keda'dan
girerdi." Buradaki "Keda"'nın zaptı hususunde ihtilaf
etmişlerdir. Bu alan için ilim adamlarının çoğunluğu kat harfi fethalı ve med iledir demişlerdir. Burası ise Mekke'nin üst
tarafındaki tepenin adıdır. Aynı şekilde kef harfi
ötreli (Küda) da böyledir. Kasır ile söylenirse
Mekke'nin alt tarafındaki tepenin adıdır. Urve her
ikisinden de Mekke'ye girmekle birlikte çoğunlukla kat harfi fethalı söyleyiş
ile "Keda" dan girerdi. Daha meşhur olan kef harfinin fethalı söyleyişidir. Ötreli de söylenmiştir
ama Kadı Iya: daha başkasını da zikretmemektedir. Kef harfi ötreli ve ye harfi şeddeli olarak "Kudeyy" ise Yemen'e gitmek üzere Mekke'den çıkanın
izlediği yolun adıdır Cumhurun söylediğine göre ise buranın sözü edilen iki
yoldan birisi ile bic ilgisi yoktur. Allah en iyi
bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: