86- MUKİM VE MİSAFİR
İÇİN MESHEDENİLME SÜRESİ HAKKINDA GELEN (HADİSLER)
BABI
حَدَّثنَا
مُحَمَّد بْن
بشار.
حَدَّثنَا مُحَمَّد
بْن جعفر.
حَدَّثنَا
شعبة، عَنْ
الحكم؛ قَالَ:
سَمِعْت
القاسم بْن
مخيمرة، عَنْ
شريح بْن
هانئ؛ قَالَ: -
سألت
عَائِشَة
عَنْ المسح
عَلَى الخفين.
فقالت: ائت
عليا فسله،
فإنه أعلم
بذلك مني.
فأتيت عليا
فسألته عَنْ
المسح
فَقَالَ: كَانَ
رَسُول
اللَّه صَلى
اللَّه
عَلَيْهِ وَسَلَّمْ
يأمرنا أَن
نمسح. للمقيم
يوما وليلة. وللمسافر
ثلاثة أيام.
Şüreyh bin Hani'
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre şöyle demiştir:
Ben mestler
üzerine meshetmek durumunu Hz. Aişe'ye sordum. Bana: Ali'ye varıp onu sor.
Çünkü O, bunu benden daha iyi bilir. (Çünkü O, Resul-i Ekrem (Sallallahu aleyhi
ve sellem) ile yolculuk ederdi.) dedi. Bunun üzerine ben, Ali (r.a.)'e gelerek,
meshetme durumunu sordum. Ali (r.a.) buyurdular ki :
Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve sellem), mukim için bir gün bir gece, misafir için de üç
gün üç gece olmak üzere meshetmeyi bize emretti.
AÇIKLAMA:
Müslim de bu
hadisi müteaddit senedlerle rivayet etmiştir. Hz. Aişe (r.anha)'nın soru sahibi
Şureyh r.a.'i Hz. Ali r.a.'e havale etmesinin sebebi, Müslim'in rivayetinde Hz.
Aişe'nin: Çünkü Ali r.a., Resul-i Ekrem (s.a.v.) ile yolculuk ederdi, cümlesi
ile açıklanmıştır. Hadis, misafir için üç gün üç gece ve mukim için bir gÜn bir
gece mestler üzerine meshetmenin caiz olduğuna delalet eder. Hadis şer'i
mes'eleler sorulduğunda fetva verenin nasıl hareket edecegine ışık tutmaktadır.
Şöyle ki; Mesh süresini soran zat, Hz. Aişe (r.anha) tarafından Ali (r.a.)'e
gönderiliyor, Şu halde fetva verme durumunda olan kimseye şer'i bir mes'ele
sorulduğu zaman daha ehliyetli birisi varsa, soru sahibini ona göndermek
mustahabtır.
Hadiste söz
konusu edilen emir, ruhsat ve mübahlık içindir. Vucub için değildir. Yani mukim
ve misafir hadiste belirtilen sürede mestleri üzerine meshedebilir. Mestlerini
çıkarıp, ayaklarını yıkamak mecburiyetinde değillerdir. Ama isterlerse
mestlerini çıkarıp, ayaklarını yıkayabilirler. Eğer emir vucub için olmuş
olsaydı mestleri çıkarmak ve ayakları yıkamak yasaklanmış olurdu,