33- NAMAZDAN DÖNMEK
BABI
حَدَّثَنَا
عثمان بْنُ
أَبِي
شَيْبَة. حَدَّثَنَا
أبو الأحوص،
عَن سماك، عَن
قبيصة بْن هلب،
عَن أبيه؛
قَالَ:
-
أمنّا
النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
فكان ينصرف عَن
جانبيه
جميعاً.
Hülb (bin Adi)
(r.a.)'den şöyle demiştir:
Nebi (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) bize imamlık etti. (namaz kıldırdı.) (Namazdan çıkınca) sağ
tarafına da sol tarafına da dönüp giderdi.
AÇIKLAMA: Tirmizi, Ebu Davud ve Beyhaki de bu hadisi benzer
lafızlarla rivayet etmişlerdir. Tirmizi'nin rivayet ettiği metin mealen
şöyledir:
'Resulullah
(s.a.v.) bize namaz kıldırırdı. Namazdan sonra her iki tarafına da, sağına da
soluna da dönüp giderdi.' Tuhfe'de belirtildiği gibi, yani bazen sağına dönüp
giderdi, bazen de soluna giderdi. Tirmizi daha sonra şöyle der:
''Hulb
(r.a.)'in hadisi hasendir. İlim ehlinin tatbikatı da onun hadisine uygun. Kişi
dilerse sağına dönüp gider, dilerse soluna dönüp gider. Her iki durum da
Resulullah (s.a.v.)'dan rivayeti sabittir. Ali bin Ebi Talib (r.a.)'den rivayet
edildiğine göre: Namazdan çıkan kişinin işi sağ tarafında ise o yöne dönüp
gider, sol tarafında ise, oraya yönelip gider, demiştir.'
EI-Menhel
yazarı, benzer başlık altındaki babta rivayet olunan bu hadis bahsinde
naklettiğine göre Şafii şöyle demiştir:
'Namazdan çıkan
kişinin her hangi bir tarafta işi yoksa ve dilediği yöne yönelip gitmesinde bir
fark yoksa sağ tarafına dönüp gitmesini arzularım. Çünkü Nebi (s.a.v.) benzer
durumlarda sağdan başlamaktan hoşlanırdı.'
Hanefi fıkhına
ait İbn-i Abidin'in kıraat faslından bir sahife önce şöyle denilmiştir: 'Kişi,
namaz kıldıktan sonra gitmek istediği zaman ya sağ tarafına veya sol tarafına
dönüp gidebilir. Çünkü Tirmizi'nin dediği gibi Nebi (s.a.v.)'in her iki tarafa
dönüp gittiği sabittir.
Nevevi: Sağ ve
sol tarafa dönüp gitmek, ihtiyaç bakımından eşit olduğu takdirde sağ tarafa
gitmek daha faziletlidir. Çünkü güzel işler ve benzerlerinde sağ tarafın
üstünlüğü hadislerle sabittir. demiştir.'