DEVAM: 103- 'NAMAZ iÇİN
KAMET'E BAŞLANACAĞI ZAMAN FARZDAN BAŞKA NAMAZ KILlNAMAZ' HAKKINDA GELEN
HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
أبو معاوية،
عَن عاصم، عَن
عَبْد اللّه
بْن سرجس؛
-
أن رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ رأى
رجلاً يصلي
الركعتين قبل
صلاة الغداة،
وهو في
الصلاة. فلما
صلى قال له
((بأي صلاتيك
اعتددت؟))
Abdullah bin
Sercis (r.a.)'den rivayet edildiğine göre:
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) (bir gün) sabah farzını kılmakta iken: bir adamı
sabah farzından önceki iki rekatı kılmakla meşgul olarak görmüş ve namazı
kıldıktan sonra adam'a:
«(Ey Filan)! Sen
bu iki namazından hangisini namaz sayıyorsun?» buyurdu.
Diğer tahric:
Müslim, Nesai ve Tahavi
AÇIKLAMA: Müslim'in rivayetinde şu ilave vardır: '' Yalnız
kıldığın namazı mı, yoksa bizimle birlikte kıldığını mı?''
EI-Menhel
yazarı şöyle der: "Hadisin manası şudur: Sen hangi namazı kasdederek
mescide geldin, kendi başına kıldığın sünnet için mi, yoksa bizimle beraber
kıldığın sabah farzı için mi? Eğer kendi başına kıldığın sünnet için geldi isen
bunu evde kılmak daha iyidir. Şayet farz için geldi isen, gelir gelmez niçin
buna başlamadın da sünnetle meşgul oldun?
Bu soruyu yöneltmekle,
adamın farz'a başlamayı geciktirmesi ve sünnetle meşgul olmasının hatalı olduğu
bildirilmiş olur.
Hadis, İmam
farz'a başlamış iken gelen adamların ilk rek'atte imam'a yetişeceklerini
zanetseler bile sünnete durmamalarına ve hemen farza başlamalarına delildir ve
bazı alimlerin: İlk' rek'atte imama yetişeceğine inanan kimse önce sabah
sünnetini kılar, keza diğer bir kısım alimlerin: 'Son rek'atte imama
yetişeceğine inanan kimse önce sabah sünnetini kılar', diye verdikleri hükmü
reddeder.
İmama birinci
veya ikinci rek'atte yetişeceğine inanan kimse önce sabah sünnetini kılar,
diyen alimler, bu hadisi te'vil ederek, Nebi (s.a.v.)'in itiraz sebebi, adamın
sabah sünneti ile sabah farzını ard arda ve aynı yerde kılması veyahut sabah
sünnetini, farza durmuş olan cemaatın saffı içinde kılmasıdır, demişlerdir.
Fakat bu yorumlar tutarlı değildir. Çünkü hadisin zahirine göre imam farza
durmuş iken nafileye başlamak, doğru görülmüyor. Beyhaki'nin rivayetinde
Abdullah bin Sercis (r.a.) :
"Resulullah
(s.a.v.), sabah namazını kıldırmakta iken; bir adam mescide girdi ve saffa
ulaşmadan sabah sünnetini kıldı. .. " demiştir. Müslim'in rivayetinde de
adamın, mescidin bir kenarında sabah sünnetini kıldıktan sonra cemaata
katıldıği bildirilmiştir. Bu iki rivayet, adamın sünneti ve farzı başka başka
yerlerde kıldığına delalet eder."