153- İSTİSKA NAMAZI
HAKKINDA GELEN HADİsLER BABI
حَدَّثَنَا
علي بْن
مُحَمَّد،
ومُحَمَّد بْن
إسماعيل.
قالا:
حَدَّثَنَا
وَكِيع، عَن
سُفْيَان،
عَن هشام بْن
إِسْحَاق بْن
عَبْد اللّه
بْن كنانة،
عَن أبيه؛
قَالَ:
-
أرسلني أمير
من الأمراء
إلى ابن عباس أسأله
عَن الصلاة في
الاستسقاء.
فقال ابن عباس:
ما منعه أن
يسألني؟
قَالَ: خرج
رَسُول اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
متواضعاً
متبذلاً
متخشغاً
متضرعاً. فصلى
ركعتين كما
يصلي في
العيد. ولم
يخطب خطبتكم هذه.
İshak bin
Abdilluh bin Kinane (r.a.)'den: şöyle demiştir :
İstiska'daki
namazı (n durumunu) (Abdullah) bin Abbas (r.a.)'a sormam için emirlerden birisi
beni ona gönderdi, (ishak gidip İbn-i Abbas (r.a.)'a sorunca) ibn-i Abbas
(r.a.): O emirin şahsen bana sormasına ne engel var? dedikten sonra şöyle dedi:
Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem), (istiska namazına) mütevazı, önemsiz giyimli,
huşu içinde, yavaş yavaş yürüyerek ve boyun eğerek çıktı. Bayramda kıldırdığı
gibi iki rek'at namaz kıldırdı. Ve şu (bayram ve Cumadaki) hutbeniz gibi hutbe
okumadı.
Diğer tahric:
Ebu Davud, Nesai, Tirmizi, Ahmed, Hakim, Darekutni, İbn-i Hibban ve Beyhaki de
bunu benzer lafızlarla rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: İshak'ı İbn-i Abbas (r.a.)'a gönderen zatın Medine
emiri el-Velid bin Utbe ravi Osman'ın dediğine göre el-Velid bin Ukbe olduğu
Ebu Davud'un rivayetinde belirtilmiştir. (El-Velid bin Utbe veya bin Ukbe'nin,
hicretin 58. yılı Medine emiri plduğu İbn-i Cerir tarafından nakledilmiştir.)
Hadis, istiska
namazının iki rek'at olduğuna ve bayram namazına benzediğine delalet eder.
Şafiiler, bunu delil göstererek, istiska namazının bayram namazı gibi olduğuna
ve bayram namazında olduğu gibi bunun ilk rek'atında yedi ve ikinci rek'atında
beş tekbir alınmasına hükmetmişlerdir. Şafiiler'in ikinci delili Hakim ve
Darekutni'nin Muhammed bin Abdilaziz tariki ile yine İbn-i Abbas (r.a.)'den
rivayet ettikleri bir hadistir. Hadiste ilk rek'atta yedi ve ikinci rek'atta
beş tekbir alındığı tasrih edilmiştir.
Malik, Ahmed,
İshak, Ebu Sevr ve Cumhur: İstiska namazında zevaid tekbirlerinin bulunmadığına
hükmetmişlerdir. Bunlara göre, istiska namazı, rek'at sayısı, açıktan okumak ve
hutbeden önce kılınması bakımından bayram namazına benzetilmiştir. Darekutni ve
Hakim'in hadisi ise ravi Muhammed bin Abdilaziz'in zayıflığı nedeni ile delil
olamaz.
İstiska
hutbesinin diğer hutbeler gibi olmamasından maksat, bunun Cuma ve bayram
hutbelerine benzememesidir. Çünkü bu hutbenin hemen hemen tümü dua, istiğfar,
tazarru ve yakarıştan ibarettir.
İstiska
namazının meşruluğuna ve iki rek'at olduğuna Malik, Şafii, Ahmed, Muhammed, bir
rivayete göre Ebu Yusuf, Selef ve halef'in cumhliru hükmetmişlerdir. Bunlara
göre istiska namazı sünnettir.
Ebu Hanife:
İstiska namazı cemaatla kılınmaz. Bu namaz sünnet değil mendubtur. Kişilerin
tek başına kılmaları caizdir. İstiska namazı dua ve istiğfardan ibarettir,
demiştir.