4- HASTA ÖLÜM DÖŞEĞİNE
DÜŞTÜĞÜ ZAMAN ONUN YANINDA NE KONUŞULACAĞI HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة،
وعلي بْن
مُحَمَّد.
قالا:
حَدَّثَنَا
أبو معاوية،
عَن الأعمش،
عَن شقيق، عَن
أم سلمة؛
قالت: -
قال رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسلَّمْ
((إذا حضرتم
المريض أو
الميت،
فقولوا خيراً.
فإن الملائكة
يؤمنون على ما
تقولون)).فلما
مات أبو سلمة
أتيت
النَّبِي
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمْ
فقلت: يا رسول
اللَّه! إن
أبا سلمة قد
مات. قال ((قولي
اللّهم اغفر
لي وله،
وأعقبني منه
حسنة)). قالت:
ففعلت.
فأعقبني اللَّه
من هو خير منه.
محمد رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ.
Ümmü Seleme
(r.anha)'dan rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir :
«Hasta veya
ölünün yanında hazır bulunduğunuz zaman hayır (lı şey) söyleyiniz. Çünkü
şüphesiz melekler söylediklerinize: amin! derler.»
Ebu Seleme (r.a.)
vefat ettiği zaman ben. Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yanına vararak: Ya
Resulallah! Ebu Seleme (r.a.) öldü, dedim. Buyurdu ki: «De ki-. Allah'ım! Bana
ve ona mağfiret eyle. Ve onun arkasından bana salih bir halef ver.»
Ümmü Seleme
(r.a.) demiştirki: Ben (bunu) yaptım. Allah bana ondan hayırlı bir eş verdi,
(ki) Allah'ın Resulü Muhammed (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'dir.»
Diğer tahric:
Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, Nesai ve Beyhaki de bunu rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Hadis, ölüm döşeğine giren hasta ziyaretine giden
veya cenazeye giden kimselerin; hasta ve ölü için hayır duası yapmalarını
emretmiştir. Şu halde hadisin « ... hayır söyleyiniz.» emrinden maksad, hayırla
dua etmektir. Zira bunu takib eden: «Çünkü şüphesiz melekler sizin
söylediklerinize: Amin! derler.» cümlesi, bir duanın yapıldığına delalet eder.
Meleklerin;
Amin demesi, dua'nın makbul olmasına delalet eder. "...Hayır söyleyiniz''
cümlesinden maksad: 'Hasta ve ölü hakkında iyi konuşun, kötü konuşmayın' olabilir.
Çünkü İbn-i Ömer (r.a.)'in rivayet ettiği bir hadiste Peygamber (s.a.v.):
«Ölülerinizin
iyiliklerini anlatınız, kötülüklerini anlatmaktan sakınınız.» buyurmuştur.
Cümle böyle
yorumlanınca meleklerin amin demesinden maksad, meleklerin anlatılan iyililderi
tasdik etmeleridir.
Ebu Seleme
(r.a.), Ümmü Seleme (r.anha)'nın kocası idi. Vefat edince muhterem eşi Ümmü
Seleme (r.anha) Peygamber (s.a.v.)'e müracaat ederek durumu haber vermiştir.
Peygamber (s.a.v.) de yapılması meşru olan duayı öğretmiştir. Bu duada Ümmü
Seleme (r.a.) hem kendine, hem de merhum eşine dua etmiştir. Yaptığı dua
neticesinde Allah Teala Ona büyük bir ikramda bulunarak Resul-i Ekrem (s.a.v.)
ile evlenmeyi nasib eylemiştir. Ümmü Seleme (r. anha) yaptığı dua'nın makbul
olduğunu ve bu şerefin kendisine nasib olduğunu dile getirmiştir.
HADİS'İN FIKIH
YÖNÜ: Ölüm döşeğine giren hastayı ziyaret eden veya cenazeye giden kimsenin,
onlara mağfiret için yakınlarına sonucun hayırlı olması için dua etmesi
matlubdur.