12- GEBE VE SÜT EMZİREN
KADINLARIN ORUÇ TUTMAMALARI HAKKINDA GELEN HADİSLER BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة،
وعلي بْن
مُحَمَّد.
قالا:
حَدَّثَنَا
وَكِيع، عَن
أبي هلال، عَن
عَبْد اللّه
بْن سوادة،
عَن أَنَس بْن
مَالِك، رجل من
بني عَبْدُ
الأشهل،
((وقال علي بن
مُحَمَّد: من
بني عَبْد
اللّه بْن
كعب)) قال: -
أغارت علينا خيل
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ.
فأتيت رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ وهو
يتغدى فقال ((ادن
فكل)) قلت: إني
صائم. قال:
((اجلس أحدثك
عَن الصوم أو
الصيام. إن
اللَّه عز وجل
وضع عَن المسافر
شطر الصلاة.
وعن المسافر
والحامل
والمرضع،
الصوم، أو
الصيام)).
والله! لقد
قالهما النَّبِي
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَ
سَلَّمْ، كلتاهما
أو إحداهما.
فيالهف نفسي!
فهلا كنت طعمت
من طعام
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسلَّمْ.
Abdül-Eşhel
oğullarından olan (Ali bin Muhammed'in dediğine güre Abdullah bin Ka'b
oğullarından olan) Enes bin Malik (r.a.)'den: şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in süvarileri bize baskın yaparak mallarımızı alıp
götürdüler. Sonra ben (Medine'ye) Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
yanına vardım. O, öğle yemeğini yiyordu. Bana: «(Sofraya) Yanaş, yemek ye.» buyurdu. Ben: Oruçluyum,
dedim. O: Otur, sana oruçtan bahsedeyim. Şüphesiz Allah (Azze ve Celle), yolcu
(nun boynun) dan dört rek'atli farz namazın yarısını indirmiş ve yolcu, hamile
ve süt emzirenin boyunlarından orucu indirmiştir.» buyurdu.
Allah'a yemin
ederim ki Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hamile ve süt emzirenin her
ikisini de veya birisini buyurdu. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
yemeğinden niçin yemedim diye üzgün ve pişmanım."
Diğer tahric:
Ahmed, Tirmizi, Ebu Davud, Nesai ve Beyhaki de bunu rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: EI-Menhel yazarının dediğine göre hadisin ravisi
Enes bin Malik (r.a.)'ın AbduIIah bin Ka'b oğullarından olduğu rivayeti
doğrudur. Buhari bunu kesinlikle söylemiştir. Abdü'l-Eşhel oğullarından
olduğuna dair rivayet yanlıştır. Bu Enes, Nebi {s.a.v.)'in hizmetçisi olan Enes
(r.a.)'den başka bir zat olup Nebi (s.a.b.)'den yalnız bu hadisi rivayet
etmiştir. Dört sünen sahibi Onun rivayetini almışlardır.
Nebi
{s.a.v.)'in süvarileri galiba bu kabilenin kafir olduklarını itikad ettikleri
için mallarını alıp götürmüşlerdir.
Enes (r.a.);
Ahmed'in rivayetine göre komşusunun götürülen develeri; Nesai'nin rivayetine
göre ise kendisine ait olup götürülen develeri hakkında görüşmek üzere Nebi
(s.a.v.)'in yanına gittiğini söylemiştir.
Enes (r.a.)'ın
tutmuş olduğu orucun nafile olduğu ve kendisinin yolcu oldugu Sindi'de
bildirilmiştir. Enes (r.a.)'ın Medine'ye gidip orada Nebi {s.a.v.) ile
görüştüğü ve Nebi {s.a.v.)'in o esnada yemek yemekte olduğu, hadisin muhtelif
rivayetlerinde belirtilmiştir. Nebi (s.a.v.) Medine'de öğle yemeğini yedigine
göre, görüşme Ramazan ayı dışında olmuştur.
Hadis, yolculuk
halinde dört rek'atlı farz namazın yarıya indirildiğine işaret ediyor.
Kılınmayan yarısının sonradan kaza edilmesi söz konusu değildir Bu hususta
geniş bilgi namaz bahsinde geçmiştir.
Hadis, yolculuk
halinde farz orucun tutulmasının mecburiyetinin kaldırıldığını bildiriyor.
Yolculukta tutulmayan Ramazan orucu sonradan kaza edilir. Bu husus da bundan
önceki bablarda belirtilmiştir.
Hadis, hamile
ve süt emziren kadının da Ramazan orucunu tutmayabileceğini bildirmiştir. Ravi
Enes (r.a.l yemin ederek, Nebi (s.a.v.)'in ya hamile ile süt emrizenin ikisini
yada birini buyurduğunu söylemiştir Daha sonra Nebi (s.a.v.)'in yemeğinden
yemediği için duyduğu üzüntü ve hasreti dile getirmiştir