DEVAM: 24- VELİME (=
DÜÜÜN YEMEĞİ) BABI
حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بن
الصباح. أنا
عبد العزيز بن
أبي حازم.
حدثني أبي عن
سهل بن أبي
سعد الساعدي؛
قَالَ:
-
دعا أبو أسيد
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَم إلى
عرسه. فكانت
خادمهم
العروس. قالت:
تدري ما سقيت
رَسُول
اللَّهِ
صَلَى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَم؟ قال:
أنقعت تمرات
من الليل.
فلما أصبحت
صفيتهن
فأسقيتهن
إياه.
Sehl bin Sa'd
es-Saidi (r.a.)'dan; şöyle demiştir: Ebu Useyd es-Saidi (r.a.), Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'i düğününe davet etti. Gelin (velime yemeğini
hazırlamak işinde) onlara hizmet ediyordu. Gelin: Ey Sehl! Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'e ne içirdiğimi biliyor musun? dedikten sonra:
Ben (Tevr denilen kab içinde) geceden bir kaç tane kuru hurma ıslattım. Sabah
olunca hurmaları süzdüm ve bunun şırasını O'na içirdim, demiştir."
Diğer tahric.
Buhari; Müslim, (eşribe) de bu hadisi rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Ebu Useyd (r.a.)'ın adı Malik bin Rabia'dır.
Evlendiği kadın ise Ümmü Useyd bint Veheb bin Selamet (r.anlıa)'dır.
Gelin'in hizmet
etmesi hususunda Nevevi: Bu hizmet kadınların örtünmesi ve erkeklerden
sakınması hakkındaki ilahi emrin gelişinden önceki zamana ait olarak
yorumlanır. Kadının örtülü olarak erkeklere hizmet etmiş olması yorumu uzak bir
yorumdur, demiştir.
Bazı
rivayetlerde, gelinin Peygamber (s.a.v.)'e ne içirdiğine dair soru sahibi Sehl
(r.a.)'dır.
Parentez içine
aldığım 'Tevr' kelimesi Buhari ve Müslim'in rivayetlerinde vardır. Bu kelime
Arap dilinde bakır kab, çömlek, desti ve taştan oyulmuş çanak anlamlarına
gelir. Buhari bu hadisi müteaddit yerlerde rivayet etmiştir. Velime bölümündeki
rivayetinde "Taştan bir tevr" yani 'taştan oyulmuş bir kab' diye
geçer.
Hadisdeki
"Enka'tu" fiilinin alındığı " İnka' " masdarı kuru üzüm
veya hurmayı ıslatıp hoşaf ve şıra yapmak, demektir.
Geceden
ıslatılırsa gündüz içilir, gündüz ıslatılırsa gece içilirdi. Nevevi: Kuru üzüm
veya kuru hurma şırası ve hoşafının tadı bozulmadıkça ve kükremedikçe ümmetin icmaı
ile içilebilir, demiştir. Kükreyip tadı değiştikten sonra, kaymağını ve
tortusunu atmasa bile alimlerin çoğuna göre artık içilmez. Şarap hükmüne girmiş
olur. Ebu Hanife: Bunun şarap hükmüne girmesi için kükreyip tadının değişmesi
yanında kaymağını atması da şarttır, demiştir.
Şunu söylemekle
yetineyim: Şerhoşluk verdiği takdirde alimlerin icmaı ile içilemez. Bu
husustaki geniş ma'lumat "Eşribe" kitabında inşaaIlah verilecektir.
Bazı
rivayetlerde: Sabahleyin velime yemeği verildikten sonra Peygamber (s.a.v.)'e
hurma şırasının ikram edildiği belirtilmiştir. Şu halde Ebu Üseyd (r.a.)'ın
velime ziyafeti gerdeğe girildikten sonraki gün verilmiştir. Yemekten sonra da
Peygamber (s.a.v.)'e özel bir ikram mahiyetinde şıra içirilmiştir.