SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar Konular Numaralar

KİTABU’N-NİKAH

<< 1944 >>

DEVAM: 36- ERLİK ÇAĞINDAKİ BİR KİMSENİN SÜT EMMESİ (NİN NİKAHLAMANIN HARAMLIĞINA SEBEP OLDUĞU) BABI

 

حَدَّثَنَا أبو سلمة يحيى بن خلف. حَدَّثَنَا عبد الأعلى عن مُحَمَّد بن إسحاق، عن عبد اللَّه بن أبي بكر، عن عمرة، عن عائشة. وعن عبد الرحمن بن القاسم عن أبيه، عن عائشة؛  - قالت: لقد نزلت آية الرجم، ورضاعة الكبير عشرا. ولقد كان في صحيفة تحت سريري. فلما مات رَسُول اللَّهِ صَلَى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَم وتشاغلنا بموته، دخل داجن فأكلها.

 

Aişe (r.anha)'dan; Şöyle demiştir: Andolsun ki recm etme ayeti ve yetişkin kişiyi on defa emzirme (sebebi ile nikahlamanın haramlıgı) ayeti indi ve andolsun ki bu ayetler tahtımın altındaki bir yaprakta (yazılı) idi. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) vefat edip biz O'nun ölümü ile meşgui olunca, evde beslenen bir koyun (veya keçi odaya) girip o yaprağı yedi.

 

 

AÇIKLAMA: Bu hadis'e Kütüb-i Sitte'nin diğerlerinde rastlamadım.

 

Hadiste anılan recmetme ayeti, bu eserde müellif İbni Mace'nin 2553 nolu hadisinde geçmektedir. Ayet şöyledir.

 

الشَّيخُ وَ الشَّيْخَةُ إذا زَنَيَا فَارْجُمُوهُمَا البَتَّةَ "Evli erkek ve evli kadın zina ettikleri zaman muhakkak onları recmediniz:'

 

Bu ayetle ilgili gerekli bilgi orada verilecektir. Burada şunu belirtmekle yetinelim. Bu ayet, okunması neshedilip hükmü neshedilmeyen ayetlerdendir.

 

Yetişkin kişinin 10 defa süt emmesi sebebi ile nikahın haramlığına dair ayetin de okunmasının mensuh olduğu ma'lumdur. Müellifin bu hadisi bu babta zikretmesi bu ayetin hükmünün mensuh olmadığının belirtisidir.

 

Sindi bu hadisin haşiyesinde: Bu hadis, süt emme sebebi ile oluşan nikah haramlığının yetişkinler hakkında 10 defa süt emmek şartına bağlı olduğuna delalet eder. Fakat küçük çocukların da aynı hükme tabi olduğuna delalet etmez, demiştir.

 

1943 nolu Aişe (r.anha)'nın hadisi 10 defa süt emmeye ait ayetin beş defa süt emmeye ait ayetle neshedildiğine delalet eder. Her iki hadisin birleştirilmesi için bu hadisi böyle yorumlamak gerekir, kanaatındayım.

 

Aişe (r.anha)'nın bu hadisinin delil olup olamıyacağı husüsu, onun 1942 nolu hadisine ait husus gibidir. Oradaki itiraz burada da söz konusudur.

 

Bu hadiste sözü edilen ayetIerin yazılı olduğu yaprağın bir koyun veya keçi tarafından yenildiğine dair Aişe (r.anha)'nın sözünden maksat bu iki ayetin, okunması gereken Kur'an'dan olduğunu söylemek değildir. Çünkü böyle bir söz, Kur'an-ı Kerim'de bir değişikliğin bulunmasını gerektirir ki, bu imkansızdır. Nassa muhaliftir. Zira Kur'an-ı Kerim'in her çeşit tağyir ve tebdilden mahfuz bulunduğu, Allah Teala'nın onun koruyucusu olduğu;  "Şüphesiz Kur'an-ı biz indirdik ve şüphesiz onun koruyucusu biziz" ayeti ile sabittir. Aişe (r.anha) bu iki ayetin okunmasının mensuh olup hükmünün mensuh olmadığını söylemek istemiştir. Şu var ki 10 defa süt emmeye ait ayetin hükmünün beş defa süt emmeye ait ayetle neshedildiği yine Aişe (r.anha) 'dan rivayet edilmiştir.

 

Hadiste geçen "Dacin" evde beslenen koyun ve keçiye denilir.

 

Hadiste anılan yaprağı yiyen hayvan ya koyun veya keçi olduğu için bu duruma parentez içi ifade ile işaret etmek istedim. Bu kelime evcil diğer hayvanlar için de kullanılır.