37- SÜTTEN AYIRMA
(ÇAĞIN) DAN SONRA SÜT EMME (HÜKMÜ) YOKTUR, BABI
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْر
بْنُ أَبِي
شَيْبَة.
حَدَّثَنَا
وكيع عن
سفيان، عن
أشعث بن أبي الشعثاء،
عن أبيه، عن
مسروق، عن
عائشة؛
-
أن النَّبِيّ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَم دخل
عليها وعندها
رجل. فقال ((من
ذها؟)) قالت: هذا
أخيز قَالَ
((انظروا من
تدخلن عليكن.
فإن الرضاعة
من المجاعة)).
Aije (r.anha)'dan
rivayet edildiğine göre: Bir defa Aişe'nin odasında bir adam otururken Nebi
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem) içeri girdi ve: «Bu kimdir?» diye sordu. Aişe: Bu
benim (süt) kardeşimdir, diye cevap
verdi. Efendimiz, Aise'ye: «Odalarınıza aldığınız adamlar (ın sütten mahreminiz
sayılıp sayılmıyacağına dikkat ediniz. (Çünkü (mahremliğe sebep olan) süt emme
işi, ancak açlık halitni gidermek) için olanıdır.»
AÇIKLAMA: Buhari. Müslim, Ebu Davud ve Nesai de bunu rivayet
etmişlerdir. Bazı rivayetlerde: ''Kimlerin sizin süt kardeşleriniz olduğuna
dikkat ediniz .''. buyurulmuştur. Bu ve benzeri az lafız değişikliği var ise de
manayı etkilemez.
Aişe
(r.anha)'nın odasında oturan süt kardeşinin isminin ne olduğu. rivayetlerde
bildirilmemiştir. el-Hafız: Ben bu zat'ın adına rastlıyamadım. Ebu'l-Kays'ın
oğlu olduğunu sanıyorum, demiştir.
Hadisin .....
cümlesi veciz bir ifadedir. İki şekilde yorumlanmıştır. Birinci ve kuvvetli
yorum şudur: "Nikahlamanın haramlığına ve bir kadın ile bir erkeğin
yalnızca bir odada durmalarının caizliğine sebep olan süt emme işi, süt
emicinin, açlığını sütle giderecek, küçük yaşta bir çocuk olduğu zamana
mahsustur. Çünkü çocuğun midesi zayıftır, süt onu doyurup besler. Bu nedenle
çocuk, emrizen kadının bir parçası ve öz çocukları gibi olur.
Hattabi böyle
yorumlamıştır. Bu yoruma göre süt emenin çocuk olması şarttır. Yetişkin kişinin
emdiği süt müteber değildir.
Sindi'nin
dediği gibi böyle yorum yapılınca bu hadisten çıkarılan hüküm hadisin ravisi
Aişe (r.anha)'nın görüşüne ters düşer. Çünkü Aişe (r.anha)'nın görüşüne göre
büyük yaştaki kişinin emdiği süt de muteberdir. Onun delillerinden birisi 1943
nolu Sehle (r.anha)'ya ait hadisidir. Aişe (r.anha)'nın 1943 ile 1945 nolu
hadislerin arasını bulmak için şöyle demek gerekir: Aişe bu iki hadisin
buyuruluş tarihlerini bilir. Onun görüşüne göre 1945 nolu hadis 1943 nolu Sehle
(r.anha)'nın hadisi ile mensuhtur.
Yukardaki
cümlenin ikinci yorumu şöyledir: Nikahın haramlığına ve bir erkek ile bir
kadının yalnızca bir odada durmalarına sebep olan süt emme işi, süt emicisini
doyurucu olan bol süttür. Yanİ bir iki defa emilen süt milteber sayılmaz.
Bu yorum
şeklinin bu babla ilgisi yoktur. MüelIifimizin bu hadisi bu babta. zikretmesi,
kendisinin ilk yorumu tercih ettiğine delalet eder. Eğer ikinci yorumu tercih
etmiş olsaydı bu hadisi bu babta değil, daha önce geçen 35 nolu babta. rivayet
edecekti.
Hulasa bu
hadis, milteber olan süt emme işinin küçük yaştaki çocuklara mahsus olduğuna
delalet eder.
Küçük yaş
sınırı hakkındaki alimlerin görüşlerini bu babın son hadisini izah ederken
beyan edeceğim.