DEVAM: 50- KADINLARLA
İYİ GEÇİNMEK BABI
حَدَّثَنَا
حفص بن عمرو.
حَدَّثَنَا
عمر بن حبيب
القاضي.
قَالَ:
حَدَّثَنَا
هشام بن عروة
عن أبيه، عن
عائشة؛
-
قالت: كنت
ألعب بالبنات
وأنا عند رَسُول
اللَّهِ
صَلَى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَم. فكان
يسرب إلى
صواحباتي
يلاعبنني.
فِي
الزَوَائِد:
مُحَمَّد
ضَعِيْف، لأن
فيه عمر بن
حبيب العدوي
قاضي البصرة،
ثم قاضي الشرقية
للمأمون،
متفق على
تضغيفه،
وكذبه ابن معين.
قَالَ السندي:
قلت أصل
الحديث ثابت
بلا ريب.
Aişe (r.anha)'dan;
Şöyle demiştir: Ben, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in yanında iken
(yani O'nunla evli iken) oyuncak bebeklerle oynardım. Efendimiz de benim (kız)
arkadaşlarımı bana gönderirdi, arkadaşlarımla oynaşırdık.
Not: Zevaid'de
şöyle denilmiştir; Bunun. senedi zayıftır. Çünkü halife Memun döneminde önce
Basra kadılığı, daha sonra Eş-Şarkiyye kadılığı yapmış olan ravi Ömer bin Habib
el-Adevi'nin zayıflığı hususunda ittifak vardır. İbni Main de bu raviyi
yalanlamıştır.
Sindl: Ben
derim ki bu hadis'in aslı şüphesiz sabittir, demiştir
AÇIKLAMA: Zevaid türünden olan bu hadiste geçen Benat
kelimesinin lügat manası kızlar demektir. Sindi'nin beyanına göre en-Nihaye'de
şöyle denilmiştir. Benat kelimesi ile çocukların oyuncağı olan bebekler kastedilmiştir.
Kadı iyaz demiş ki: Bu hadis, kız çocukların oyuncak bebeklerle oynamalarının
caizliğine delalet eder. Peygamber (s.a.v.)'in bu durumu görüp itiraz
etmediğine dair hadis vardır. Alimler bunun hikmetini şöyle anlatmışlardır.
Bunun sebebi kız çocukların, bebeklere bakmaya, onlara hizmet etmeye ve ev
işlerine alıştırılmalarıdır.
Nevevi: de:
Resim ve heykellerin yapılması ve evde bulunelımlmasının yasaklıgına ait
hadislerden, oyuncak bebeklerin müstesna kılındığı muhtemeldir". Bunun
hikmeti de yukarda anılan sebep olabilir. Yahut oyuncak bebekler de diğer resim
ve heykeller gibi yasaktır, Aişe (r.anha)'nın oyuncak bebekler edinip onlarla
oynaması, hicretin ilk zamanlarında ve henüz resimlerle ilgili yasaklama hükmü
verilmemiş iken olmuş olabilir, demiştir.
Suyuti de
Nesai'nin haşiyesinde: Resim ve heykellerin edinilmesi, bulundurulması ve
yapılması ile ilgili hüküm varken Aişe (r.anha) ve arkadaşları mükelleflik çağı
olan erginlik çağına varmamış oldukları için oyuncak bebeklerle oynamışlar,
diye bir yorum yapılabilir. Çünkü erginlik çağına varmamış olanlar, dini
vecibelerle mükellef sayılmazlar. Nitekim veli, erkek çocuğuna ipekli elbise
giydirebilir Halbuki ipekli elbise erkekler için. haramdır, demiştir.
Sindi yukardaki
nakilleri yaptıktan sonra. şöyle der; Suyuti'nin bu yorumu bizim Hanefi
alimlerimizin edindikleri kaidelere aykırıdır. Çünkü bizim alimlerimize göre
veli, erkek çocuğuna ipekli elbise giydiremez. Hadisler de alimlerimizin
görüşünü teyid eder. Örneğin; Peygamber (s.a.v.) kendi aile ferdIerinin küçük
yaştaki çocuklarını sadaka malını yemekten menetmiştir. Bilindiği gibi
Efendimize ve aile ferdIerine sadakadan yemek haram kılınmıştır
HADİSİN FIKIH
YÖNÜ
1. Erkek,
ailesine iyi davranmalıdır.
2. Kızların ve
kadınların oyuncak bebeklerle oynaması meşrudur. Bu husustaki özlü bilgi
Sindi'den naklen verilmiştir. El-Menhel yazarı 2. cüz'ün 297. sahifesinde
resimle ilgili bir hadisin açıklaması bahsinde geniş bilgi verdikten sonra.
şöyle der:
Ez-Zürkaani;
Gölge veren resimlerin edinilmesi, bulundurulması alim!erin icmaı ile haramdır
ancak kızların oyuncak bebeklerle oynaması bu hükümden müstesnadır, demiştir.
Kadı iyaz da bu istisnayı yaptıktan sonra: İmam Malik, adamın kendi kızına.
oyuncak bebekleri almasını mekruh saymıştır. Bazı alimler ise kızların oyuncak
bebeklerl oynamasına. cevaz veren hadislerin resimlerin yasaklığına ait
hadislerle mensuh olduğunu söylemişlerdir, demiştir. En ihtiyatlısı her türlü
resimleri yani oyuncak bebekler de dahil hiç bir resmi bulundurmamaktır.
Resimlerle
ilgili geniş bilgi müellifin 3649 - 3653 nolu hadisler bölümünde inşaalah
veriecektir.