68- RAMAZAN VE KURBAN
BAYRAMINıN İKİ GECESİNİ İHYA EDEN HAKKINDAKİ BAB
حَدَّثَنَا
أبو أحمد
المرار بْن
حموية. حَدَّثَنَا
مُحَمَّد بْن
المصفى.
حَدَّثَنَا
بقية بْن
الوليد، عَن
ثور بْن يزيد،
عَن خالد بْن
معدان، عَن
أبي أمامة،
-
عَن النَّبي
صلَّى اللَّه
عليه وسلَّم
قال: ((من قام
ليلتي
العيدين،
محتسباً للَّه،
لم يمت قلبه
يوم تموت
القلوب)).
فِي
الزَوائِد:
إسناده ضعيف،
لتدليس بقية.
Ebu Ümame (r.a.)'den
rivayet edildiğine göre; Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu,
demiştir :
«Kim sevabını
Allah'tan umarak (ve sırf O'nun rızası için) Ramazan ve Kurban bayramının iki
gecesini ibadetle ihya ederse kalblerin öldüğü gün Onun kalbi ölmiyecektir.»
Not: Ravi
Bakiyye tediis ettiği için bu hadisin senedinin zayıf olduğu Zevaid'de
bildirilmiştir.
AÇIKLAMA: Zevaid türünden olan bu hadisin açıklaması
bahsinde Sindi: Hadis'in zahirine göre iki bayram gecesinin tamamını ibadetle
geçirenler, mezkur mükafata kavuşurlar. Bu iki gecenin tamamını değil de bir
kısmını teheccüdle yani gece ibadetiyle geçirenlerin de bu mükafata kavuşmaları
umulur. Kalpler çok günah işlemekle ölürler. Bayram gecelerini ihya edenlerin
kalbIeri ise ölmez, demiştir.
Camiu's-Sağir
şerhi el-Azizi bu hadisin açıklaması bahsinde şöyle der: El-Alkami:
"Kalbler öldüğü gün O'nun kalbi ölmeyecektir." cümlesi çeşitli
şekillerde yorumlanmıştır. Bazılarına göre bundan maksad bu geceleri ihya
edenlerin kalbIeri dünya sevgisine boğulmaz. Çünkü gönülleri dünya sevgisine
boğulanlar ölü sayılırlar. Nitekim (Aleyhi's-Selam) Efendimiz; «Şu ölülerin
yanma girmeyiniz.» buyurmuş. Kendisine bunların kimler olduğu sorulunca
«(Gönülleri dünya sevgisine boğulmuş) zenginler.» buyurmuştur.
Bazılarına göre
cümleden maksad bu iki geceyi ihya edenlerin akibetlerinin hayır olacağıdır.
Yani imanla öleceklerdir. Çünkü: «Kafir
iken hidayete erdirdİğimiz kimse ... » (En'am 122) ayetinde kafir'e ölü
denmiştir.
Hadisteki
mükafat bu gecelerin çoğunu ibadetle geçirmek suretiyle de hasıl olur. Hatta
İbn-i Abbas (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre bu gecelerin yatsı ve sabah
namazlarını cemaatla kılanlar da bu mükafatı kazanırlar, demiştir.
Camiü's-Sağir
haşiyesinde el-Hafni de: "Hadis, bu geceleri ibadetle ihya edenlerin
kıyamet günü kurtuluşa erenlerden olacaklarından kinayedir. Yani kalbIerin
helak olacakları kıyamet günü bu geceleri ihya edenlerin kalbIeri helak
olmıyacaktır. Hadis, bunların imanla öleceklerinden de kinaye olabilir,
demiştir.
Hadisteki
bayram gecelerinden maksad. Ramazan ayının son gününü bayrama bağlayan gece ve
Arefe gününü Kurban bayramına bağlıyan gecedir.