19- MUDİHA (KEMİĞE
VARAN BAŞ VE YÜZDEKİ YARA'NIN DİYETİ) BABI
حدّثنا
جَمِيلُ بْنُ
الحَسَنِ. ثنا
عَبْد الأَعْلَى.
ثنا سَعِيدُ
بْنُ أَبِي
عَرُوبَةَ،
عَنْ مَطَرٍ،
عَنْ عَمْرِو
بْنِ
شُعَيْبٍ،
عَنْ أَبِيهِ،
عَنْ
جَدِّهِ؛
أَنَّ
النَّبِّي صلى
الله عليه
وسلم قَالَ:
((في
المَوَاضِحِ
خَمْسٌ
خَمْسٌ مِنَ
الإِبِلِ)).
Anır hin
Şııayb'ın dedesi (Abdullah bin Amr bin el-Âs) (r.a.)'den rivayet edildiğine
göre: Peygamber (Sallallahu Aleyhi vr Sellem) şöyle buyurmuştur: «Mevâdih
(kemiğe dayanan baş ve yüzdeki yaralar) da beşer deve (diyet) vardır.»
AÇIKLAMA: Bu hadisi Ebu Davud, Tirmİzi ve Nesai de rivayet etmişlerdir.
Mevadılı,
mudıha'nın çoğuludur. Mudıha: Eti kemikten ayırıp kemiği vazıh ve açık hale
sokan yara manasınadır. Hadis böyle bir yaranın cliyetinin beş deve olduğunu
bildirir. Sözü edilen yaranın başta veya yüzde olmasına dair bir kayıt hadiste
bulunmamakla beraber alimler bu şekilde yorumlayarak: Başta veya yüzde kemiğe
dayanan yaranın diyeti beş devedir. Hadisten maksad budur. Vücudun başka
tarafında kemiğe dayanan yaranın diyeti beş deve değil, hükumet ismi verilen
tazminattır, demişlerdir. Başta ve yüzde kasden böyle bir yara meydana
getirmenin cezası kısastır. Yani yaralayanın başı veya yüzü ayni şekilde
yaralanır. Ancak yaralı taraf, yaralayanı bir tazminat karşılığı veya
karşılıksız bağışlayabilir.
Mudİha ismi
verilen yara bir yanlışlık eseri ise bunun diyetinin tam diyetin yirmide biri
olan beş deve oldUğU hususunda alimler ittifak halindedir. Delil bu hadis ile
benzeri hadislerdir.
Bu diyet hür ve
müslüman erkeğe aittir. Hür ve müslüman kadının diyeti ise bunun yarısıdır.
Yani iki buçuk devedir. Çünkü kadının tam diyeti elli devedir.
Geniş bilgiyi
fıkıh kitabıarına havale edip bu kadarlık bilgi ile yetiniyorum .