DEVAM: 44- KOŞU
YARIŞMASI İÇİN KONULAN ÖDÜL VE ÖDÜLLÜ AT YARIŞTIRMAK BABI
حدّثنا
عَلِيُّ بْنُ
مُحَمَّدٍ.
حدّثنا عَبْدُ
اللهِ بْنُ
نُمَيْرٍ
عَنْ
عُبَيْدِ اللهِ،
عَنْ
نَافِعٍ،
عَنِ ابْنِ
عُمَرَ؛ قَالَ:
ضَمَّرَ
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه وسلم
الْخَيْلَ.
فَكَانَ
يُرْسِلُ
الَّتي ضُمِّرَتْ،
مِنَ
الْحَفْيَاءِ
إِلَى ثَنِيَّةِ
الْوَدَاعِ.
الَّتِي لَمْ
تُضَمَّرْ، مِنْ
ثَنِيَّةِ
الْوَدَاعِ
إِلَى
مَسْجِدِ نَبِي
زُرَيْقٍ.
(Abdullah) bin
Ömer (r.a.)'dan; Şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bâzı
atları tadmîr etti (yâni idmana çekip zayıflattırdı). Sonra O, tadmîr (idman)
edilen atları Hafya'dan Seniyyetu'l-Vedâ'a kadar koşturur (yarıştırır) di. Ve
tadmîr (idman) edilmemiş olan atları (da) Seniyyetü'l-Vedâ'dan Benî Züreyka
mescidine kadar koşturur (yarıştırır) di.
AÇIKLAMA: Bu hadis Kütüb-i Sitte'nin hepsinde rivayet edilmiştir.
İdmar ve
Tadınir: Bir atı iyice kuvvetleninceye kadar bol miktarda yemlemek. sonra
yemini azaltıp sıcak bir ahırda çulluolarak tutup terletmek ve böylece etinin
hafifletilmesi süretiyle çok koşacak duruma getirmek manasınadır. El-Hafız bu
iki kelimeyi böyle açıklamıştır.
Sünenimizde
Tadmir masdarından türeme fiil kullanılmıştır. Bazı rivayetlerde ise İdmar
masdarından türeme fiil kullanılmıştır. Yukarda belirttiği m gibi bu iki
kelimenin manası aynidir.
Hadiste geçen
Hafya, Medine-i Münevver e'nin yakınında bir semtin ismidir. Seniyyetü'l-Veda
da yine buraya yakın bir yerin adıdır. Medine'den sefere çıkanlar bu semtte
uğurlandıkları için buraya bu isim verilmiştir. Seniyye sözcüğünün sözlük
manası dağ yolu demektir. Müslim'in rivayetinde belirtildiği gibi bu iki semt
arasındaki mesafe altı mildir. Yine Müslim'in rivayetinde belirtildiği gibi
Seniyyetü'I-Veda ile Beni Züreyka mescidi ansındaki mesafe de bir mildir.
Kurtubi: At ve
diğer hayvan yarışı ve yaya yarışının caizliği hususunda ihtilaf yoktur. Ok
yarışı da böyledir, demiştir.
Nevevi de bu
hadisin şerhinde özetle şu bilgiyi verir: "Bu hadis de Peygamber (s.a.v.}'in
idman edilmiş atlar arasında ve idman edilmemiş atlar arasında koşu yarışını
düzenlediğini ifade eder.
HADİSTEN ŞU
HÜKÜMLER ÇIKAR
1. Atlar
arasında koşu yarışmasını düzenlemek meşrudur.
2. Savaşa
hazırlamak üzere hızlı koşmalannı temin etmek maksadıyla atlan idman etmek,
tadmir etmek meşrudur.
Alimler atlar
arasında koşu yarışmasını düzenlemenin hükmü hususunda ihtilaf etmişler:
Bazılarına göre caiz, diğer bir kısmına göre müstehabtır. Bizim arkadaşlarımız bunun
müstehablığına hükmetmişlerdir.
Atlar arasında
ödülsüz koşu yarışmasının meşruluğu hususunda icma var. Fakat ödüllü yarışmaya
gelince bu ödül iki yarışmacı tarafından ödenirse üçüncü bir atlının da
yarışmaya katılması gereklidir. Aksi takdirde yarışma kumar sayılır."
Nevevi daha sonra yukardaki hadisin izahı bölümünde Şerhü's-Sünne'den naklen
verdiğim bilginin benzerini anlatmaktadır. Bunu tekrarlamaya gerek görmüyorum.