1- HAC İBADETİNE ÇIKMA
BABI
حدّثنا
هِشَامُ بْنُ
عَمَّارٍ
وَأَبُو مُصْعَبٍ
الزُّهريُّ
وَسُوَيْدُ
بْنُ سَعِيدِ،
قَالُوا:
حدّثنا
مَالِكُ
ابْنُ أَنَسٍ
عَنْ سُمَىٍّ
مَوْلَى
أَبِي بَكْرِ
بْنِ عَبْدِ الرَّحْمنِ،
عَنْ أَبِي
صَالِحٍ
السَّمَّانِ،
عَنْ أَبي
هُرَيْرَةَ؛
أَنَّ
رَسُولَ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم قَالَ
((السَّفَرُ
قِطْعةٌ مِنَ
العَذَابِ.
يَمْنَعُ
أَحَدَكُمْ
نَوْمَهُ
وَطَعَامَهُ
وَشَرَابَهُ. فإِذَا
قَضَي
أحَدُكُمْ
نَهْمَتَهُ
مِنْ سَفَرِهِ،
فَلْيُعَجِّلِ
الرُّجُوعَ
إِلَى
أَهْلِهِ)).
Ebû Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: Yolculuk azabtan bir parçadır. O, sizin uykunuzun ve
içeceğinizin düzenini bozar. Bu nedenle biriniz (seferde iken) yolculuğuna ait
işini bitirince ailesinin yanına dönmeye acele etsin.
حدّثنا
يَعْقُربُ
بْنُ
حُمَيْدِ
بْنِ كَاسِبٍ.
حدّثنا
عَبْدُ
الْعَزِيزِ
بْنُ مُحَمَّدٍ
عَنْ
سُهَيْلٍ،
عَنْ
أَبيِهِ،
عَنْ أَبِي
هُرَيْرَةَ،
عَنِ
النَّبِيَّ
صلى الله عليه
وسلم، بِنَحْوِهِ.
Ebû Hureyre
(r.a.)'den rivayet edilen Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in bu hadîsinin
misli ikinci bir senedi e de müellifimize rivayet edilmiştir.
AÇIKLAMA: Müellifimizin iki senedIe Ebu Hureyre (r.a.)'den rivayet ettiği bu hadisi
Buhari, Müslim ve Ahmed de rivayet etmişlerdir.
Yolculuk
etmenin azabtan bir parça olmasından maksad, yolculuktan hasıl olan meşakkat ve
eziyetten dolayı duyulan sıkıntı ve elemdir. Hadisin bundan sonraki cümlesi
bunun gerekçesini ve sebebini açıklar. Çünkü yolcu bir kimse, yiyeceği, içeceği
ve uykusu bakımından evinde gördüğü rahatı bulamaz. Hadiste geçen
"Nehmet" yolculuk etmeye sebeb olan iş manasınadır. Hadisin son
kısmında ise işini bitiren yolcunun evine dönmeye acele etmesi emredilmektedir.
el-Hafız, el-Fetih'te
bu hadisin açıklaması bölümünde özetle şu bilgiyi verir:
Bu hadis, bir
iş için olmaksızın gurbete gitmenin mekruhluğuna ve işini bitiren misafirin
evine dönmeye acele etmesinin müstehablığına delalet eder. Özellikle evde
olmadığı zaman aile ferdIerinin işleri aksayan yolcu işini bitirince biran önce
evine dönmelidir. Çünkü kişi kendi evinde gördüğü rahatlıkla hem dünya işlerini
hem de din işlerini daha düzenli ve kolayca yürütür. İbn-i Battal: Bu hadis
ile; ''Yolculuk edin, sıhhat bulursunuz'' hadisi arasında bir çelişki yoktur.
Çünkü yolculuk etmek süretiyle kazanılan sağlık, yolculuğun sıkıntılı olması
yüzünden elem verici bir azab gibi olmasına man i değildir. Bu iş, tedavi
maksadıyla acı bir ilacı almaya benzer. ilaç acı olmakla beraber hastalığı
giderebilir, demiştir. Hattabi de: Bu hadis zina eden bekarın bir yıl süreyle
sürgün edilmesi hikmetine de delalet eder. Çünkü zinakar kişi tazib edilmeye
mahkumdur. Onun sürgün edilmesi de bir nevi azabtır, demiştir.