SÜNEN İBN-İ MACE

Bablar Konular Numaralar

KİTABU’L-MENASİK

<< 3063 >>

79- KA'BE'YE GİRMEK BABI

 

حدّثنا عَبْدُ الرَّحْمنِ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الدِّمَشْقِيُّ. حدّثنا عُمَرُ بْنُ عَبْدِ الْوَاحِدِ عَنِ الأَوْزَاعِيِّ. حَدَّثَنِي حَسَّانُ بْنُ عَطِيَّةَ. حَدَّثَنِي نَافِعٌ عَنِ ابْنِ عُمَرَ؛ قَالَ: دَخَلَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم، يَوْمَ الْفَتْحِ، الْكَعْبَةَ. وَمَعَهُ بِلاَلٌ وَعُثْمَانُ بْنُ شَيْبَةَ. فَأَغْلَقُوهَا عَلَيْهِمْ مِنْ دَاخِلٍ. فَلَمَّا خَرَجُوا سَأَلْتُ بِلاَلاً: أَيْنَ صَلَّى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم؟ فَأَخْبَرَنِي أَنَّهُ صَلَّى عَلَى وَجْهِهِ، حِينَ دَخَلَ، بَيْنَ الْعَمُودَيْنِ، عَنْ يَمِيِنهِ.ثُمَّ لُمْتُ نَفْسِي أَنْ لاَ أَكُونَ سَأَلْتُهُ: كَمْ صَلَّى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم؟

 

İbn-i Ömer (r.a.)'dan; Şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), (Mekke'nin) fetih günü, beraberinde Bilal (bin Rabâh) ve Osman bin Şeybe olduğu halde Ka'be'ye girdi ve kapıyı içerden kilitlediler. Sonra Ka'be'den çıktıkları zaman, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in Ka'be'nin neresinde namaz kıldığını Bilâl'e sordum.

 

Bilal, O'nun Ka'be'ye girdiğinde sağında kalan iki direk arasında ve yüzüne karşı gelen duvara doğru namaz kıldığını bana haber verdi.

 

Sonra ben, Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in kaç rek'ât namaz kıldığını Bilâl'e sormamış olmaklığımdan dolayı kendi nefsimi kınadım.

 

 

AÇIKLAMA:     Bu hadisin birer benzerini Buhari, Müslim, Ebu Davud, Malik ve Beyhaki de rivayet etmişlerdir.

Ka'be-i Muazzama 15 mt. yüksekliğindedir. Kuzey duvarının uzunluğu 10 mt. civarındadır. Güney duvarının uzunluğu ise 10 mt. 25 cm.dir. Batı duvarı 12 mt. 15 cm. uzunluğunda olup bunun karşısına gelen doğU cephesinin uzunluğu ise 11 mt. 88 cm.dir. Kapısının eşiğinin yerden yüksekliği de yaklaşık olarak 2 mt.dir.

 

Mekke'nin fetih günü Resül-i Ekrem (s.a.v.)'in hadiste isimleri anılan sahabilerle Ka'be-i Muazzama'ya girmesinden sonra kapının içerden kilitlenmesinin sebebi; ya izdihamı ve halkın tahaccümünü önlemektir ya da O'nun sükünet ve huzur içinde ibadet etmesine yardımcı olmaktır.

 

Ebu Davud'un rivayetinde belirtildiğine göre o zaman Ka'be'nin içinde 6 aded direk bulunurdu. Tekmile'de beyan edildiğine göre direk sayısı sonradan 5'e indirilmiştir.

 

HADİSİN FIKIH YÖNÜ

 

1. Bir sahabi'nin diğer bir sahabi'den hadis rivayet etmesi caizdir. Çünkü İbn-i Ömer (r.a.), Bilal (r.a.)'den rivayette bulunmuştur.

 

2. Dini bir konuyu sormak isteyen kimse en üstün alime sormakla mükellef değildir. Yani konuyu ehil ve liyakatlı olan bir başkasına sorabilir. Çünkü İbn-i Ömer (r.a.) söz konusu durumu Resül-i Ekrem (s.a.v.)'e sormayıp Bilal (r.a.)'a sormuştlr...

 

3. Hadis, İbn-i Ömer (r.a.)'ın Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in izinde yürümeye olan düşkünlüğünü ifade eder.

 

4. Ka'be-i Muazzama'ya girmek hacı olan ve olmayan her ziyaretçi için rrüstehabtır. Ancak şunu da belirteyim: Ka'be-i Muazzama'ya girmek hac menasikinden, yani hac ibadeti esnasında yapılması istenen ödevlerden değildir. Cumhurun görüşü budur. Kurtubi'nin anlattığına göre bazı ilim adamları bunu hac menasiki içinde mütalaa etmişlerdir.

Ka'be-i Muazzama'nın içine giren ziyaretçi çok edebli ve mütevazi olmalı, gözlerini secde yerinden ayırmamalı, yukarı kaldırmamalı, Ka'be'nin tavanına ve duvarlarına bakmamalıdır. Allah (Azze ve Celle)'nin yüceliğini ve azametini düşünüp başım ve yüzünü havaya kaldırmaktan sakınmalıdır.

 

5. Ka'be'nin içinde namaz kılmak meşru ve müstehabtır.

 

Bu konuda alimlerin ayrıntılı bilgileri şöyledir: Hanefiler, Şafii, Ahmed, Sevri ve Cumhura göre Ka'be'nin içinde farz ve nafile namaz kılmak caizdir. Malikiler'den İbn-i Abdilhakem de böyle demiş ve İbn-i Abdil ber ile İbnü'i-Arabi de onun görüşünü desteklemişlerdir. Bu görüşteki alimler bu hadisi delil göstermişlerdir.

 

Malik'e göre ise Ka'be'nin içinde ancak nafile namaz kılınabilir, farz namaz kılınamaz. Ahmed'den de böyle bir rivayet vardır.

 

İbn-i Abbas (r.a.)'a göre ne farz ne de nafile hiç bir namaz Ka'be'nin içinde kılınamaz. Malik i mezhebi ile Zahiriye mezhebi mensublarından bazıları da böyle demişlerdir. Bunların delili şudur: Namazda Ka'be'ye doğru durmak şarttır. Ka'be'nin içinde namaz kılındığı zaman Ka'be'nin bir kısmına sırt çevirilmiş olur.

 

Kuvvetli görüş ilk görüştür. Çünkü Resul-i Ekrem (s.a.v.) Ka'be'de namaz kılmış, kılmayı yasaklamamıştır. Ve burada farz namaz ile nafile namaz arasında bir ayırım hükmü de varid değildir. _

 

Resul-i Ekrem (s.a.v.)'in Ka'be'de iki rekat namaz kıldığı Buhari ve Müslim'in İbn-i Ömer (r.a.)'den rivayet ettikleri bir hadis ile başka hadislerle sabittir.