56- TESBİH (YANİ
SÜBHANALLAH ZİKRİNİN) FAZİLETİ BABI
حدّثنا
أَبُو بِشْرٍ
وَعَلِيُّ
بْنُ مُحَمَّدٍ،
قَالاَ:
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ فُضَيْلٍ
عَنْ
عُمَارَةَ
بْنِ
الْقَعْقَاعِ،
عَنْ أَبِي
زُرْعَةَ، عَنْ
أَبِي
هُرَيْرَةَ؛
قَالَ: قَالَ
رَسُولُ
اللهِ صلى
الله عليه وسلم
((كَلِمَتَانِ،
خَفِيفَتَانِ
عَلَى اللِّسَانِ،
ثَقِيلَتَانِ
فِي
الْمِيزَانِ،
حَبِيبَتَانِ
إِلَى
الرَّحْمنِ:
سُبْحَانَ
اللهِ
وَبِحَمْدِهِ،
سُبْحَانَ
اللهِ الْعَظِيمِ)).
Ebu Hureyre
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu, demiştir: سُبْحَانَ
اللهِ
وَبِحَمْدِهِ،
سُبْحَانَ
اللهِ
الْعَظِيمِ
«Sübhânallahi ve bi hamdihi, Sübhânallahi'l Azim = Ben, Allah'a hamdederek
O'nun her türlü noksanlıklardan pak-nezih olduğuna İnanıp itiraf ederim,
Azametli olan Allah'ı tesbih ederim; zikri, dile hafif (kolay), âhiretteki amel
terazisinde ağır ve Rahman (olan Allah) a sevimli iki kelime (söz) dür.»
AÇIKLAMA: Bu hadis; Buhari, Müslim, Tirmizi, Nesai, Ahmed ve İbn-i Hibban
tarafından da rivayet edilmiştir. Hadiste anılan tesbih zikri iki bağımsız
cümledir. Bu itibarla bunlara iki kelime denilmiş ise de, burada kelime
bağımsız cümle manasında kullanılmıştır. Arap dilinde bazen bağımsız ve
müstakil bir veya. daha fazla cümleye kelime denilir. Kelime-i Şehadet bunun
bir misalidir. Bilindiği gibi Kelime-i Şehadet iki müstakil cümleden ibarettir.
El-Hafız bu
hadisin şerhinde özetle şöyle der: Hadiste tesbih zikri hafiflik ve ağırlık
sıfatlan ile nitelendirilmiştir. Bundan maksad buna harcanın emeğin azlığını ve
sevabın çokluğunu ifade etmektir. Tıybi: demiş ki: Hafiflik, kolaylık manasında
kullanılmıştır. Ağırlık ifadesi ise hakiki manasında kullanılmıştır. Çünkü
ahirette ameller tartılırken cisim şekline döndürülecektir. demiştir. Bazılan
demişler ki; ahirette amellerin defterleri tartılacaktır. El-Hafız sözüne
devamla: Sıhhatli olan görüş budur ki; ahirette amellerin kendileri
tartılacaktır. Selef alimlerinden birisine iyi amelin ağırlığı ve fena amelin
hafifliği hikmeti sorulmuş ve şöyle cevab verilmiştir: Dünya hayatında iyi
amelin tatlılığı gizlenmiş olup ağırlığı duyulur. Kötü amelin ise bunun tersine
tatlı görülüp acılığı görülmemektedir. Şu halde; iyi amelin görünüşteki
ağırlığı seni. onu terketmeye sevketmesin ve kötü amelin görünüşteki tatlılığı
seni onu işlemeye sevketmesin.