DEVAM: 4- (TOPLUM
TARAFINDAN) HİÇ KIYMET VERİLMEYEN. İLTİFAT EDİLMEYEN (MÜBAREK MÜ'MİN) LER BABI
حدّثنا
مُحَمَّدُ
بْنُ
بَشَّارٍ.
حدّثنا عَبْدُ
الرَّحْمنِ
بْنُ
مَهْدِيٍّ.
حدّثنا سُفْيَانُ
عَنْ مَعْبَدِ
بْنِ خَالِدٍ
قَالَ:
سَمِعْتُ
حَارِثَةَ
بْنَ وَهْبٍ
قَالَ: قَالَ
رَسُولَ اللهِ
صلى الله عليه
وسلم: ((أَلاَ
أُنَبِّئُكُمْ
بِأَهْلِ
الْجَنَّةِ؟
كُلُّ
ضَعِيفٍ
مُتَضَعِّف.
أَلاَ أُنَبِّئُكُمْ
بِأَهْلِ
النَّارِ؟
كُلُّ عُتُلٍّ
جَوَّاظٍ
مُسْتَكْبِرٍ)).
Harise bin Vehb
(el-Huzâî) (r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu, demiştir: Dikkat ediniz! Ben size cennetlik olanları
haber veriyorum: Zayıf olup (toplum nazarında) zayıf görülen her (mu'min)
kimse.
Dikkat ediniz!
Ben size cehennemlik olanları (da) haber veriyorum: Katı yürekli, mal
biriktirmeye çok düşkün olup hayırda harcamamak için çok cimrilik eden ve
ululuk taslayan kimseler,
Diğer tahric:
Bu hadfsi Buhari. Müslim. Tirmizi ve Nesai de rivayet etmişlerdir.
AÇIKLAMA: Hadiste geçen bazı kelimeleri açıklayayım:
Müteda'uf: Kendini hiçe sayan alçak gönüllü, demektir. Müteda'aaf: Toplum
nazarında zayıf görülen, tahkir edilen demektir.
Utuli : Bu
kelime değişik şekillerde yorumlanmıştır. İbni Hacer, el-Fetih'te, yani
Fethü'l-Bari'de .. Nun ve el-Kalem suresine ait bölümde bu hadisin izah
meyanında bu kelimenin açıklamasına dair görüşleri şöyle nakletmektedir: Bu
kelime, el-Ferra'a göre düşmanlık ve husümeti şiddetli olan demektir. Bir kavle
göre irşad ve nasihata sırt çeviren kimse demektir.
Ebu Ubeyde ise:
Utuli: Katı yürekli, sert mizaçlı kişi demektir. Burada kafir manası
kasdedilmiş, demiştir.
El-Hasan:
Utuli: Hayassız, günahkar kimse anlamını ifade eder, der.
Ed-Davudi'ye
göre bu kelime, boynu ve karnı büyük, şişman kişi anlamındadır.
el-Herevi:
Utuli, çok mal biriktirmeye düşkün ve hayra harcamaya şiddetle karşı olan kimse
demektir, der.
Bir başka kavle
göre boyu kısa ve karnı büyük olan kimse demektir.
Cevvaz: Çok
şişman olup böbürlenerek kibirli yürüyen kimsedir.
Hattabi bu
kavli nakletmiştir. İbni Faris, Cevvaz'ın obur olan kimseye denildiğini
söylemiştir. Bir kavle göre ise facir, yalancı ve günahkar demektir.
Sindi de bu kelimenin
açıklaması bölümünde: Cevvaz; mal biriktirmeye çok düşkün olup hayra harcamaya
şiddetle karşı olan kimse demektir, dedikten sonra yukardaki görüşlerin
bazısını naklader. Daha sonra şöyle der: Hadisten maksad, çoğunlukla birinci
kısımda anılan sıfatları taşıyanların cennetlik ve ikinci kısımda anılan
sıfatları taşıyanların cehennemlik olmasıdır. Yani bu hüküm genel değildir.